EXOSC3 Geni Nedir?

İçindekiler

EXOSC3 Geni: Eksosom Bileşeni 3

Normal Fonksiyonu

EXOSC3 geni, Eksosom Bileşeni 3 olarak bilinen protein için üretim emrini verir. İsminden de anlaşılacağı üzere bu protein, birden fazla proteinden oluşan kompleks protein RNA Eksosomu’nun yani büyük bir proteinin alt birimini oluşturur. Bu protein hücre içinde farklı türdeki RNA’ların (DNA’nın kimyasal kuzeni) belirli yerlerden kesilerek işlenmesine yardımcı olur. RNA Eksosom’u aynı zamanda RNA’nın artık ihtiyaç duyulmadığı yerlerde parçalanmasında da bizzat görev alır. RNA’nın doğru bir biçimde işlenmesi ve parçalanması tüm hücrelerin normal fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için gereklidir.

Çalışmalar gösteriyor ki Eksosom Bileşeni 3’ün aktivitesi beyindeki bazı spesifik bölgelerin (özellikle beynin hareketi kontrol eden beyincik kısmı) normal bir şekilde büyüme ve gelişme sağlayabilmesi için gereklidir. Eksosom Bileşeni 3’ün aynı zamanda kas hareketleri için önemli bir rol oynayan ve omuriliğin içindeki özelleşmiş sinir hücrelerinin yani motor nöronların hayatta kalmaları için de önemli olduğu görülmüştür.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Koşulları

Pontoserebellar Hipoplazi

Eksosom Bileşeni 3’te en az 16 mutasyon beyin gelişimi bozukluğu olan Pontoserebellar Hipoplazi ile ilişkilendirilmiştir. Bu durumun belirgin özellikleri gelişimin ertelenmesi, mikrosefali (çok küçükbaş çevresi) ve zihinsel bozukluklardır. EXOSC3 gen mutasyonları Pontoserebellar Hipoplazi Tip 1(PCH1) vakalarının yarısında sebep olarak görülmüştür. PCH1 eğer EXOSC3 gen mutasyonu sonucu ortaya çıkarsa, bazı durumlarda daha da spesifikleştirilmiş hali olan PCH1B kategorisine girer. Yukarıda listelenen belirtilere ek olarak PCH1B omurilikteki motor nöronların kaybı sebebi ile kas hareketinde problemler gösterir.

PCH1B’ye sebep olan EXOSC3 gen mutasyonları Eksosom Bileşeni 3 proteininin fonksiyonunun az olması veya hiç olmaması ile sonuçlanır. En yaygın mutasyon Eksosom Bileşeni 3’deki tek bir amino asiti değiştirir; 132. pozisyondaki alanin amino asitini aspartik asit ile yer değiştirir (Asp132Alayada D132A). Bu mutasyona sahip olan bireyler diğer EXOSC3 gen mutasyonlarına sahip bireylere göre bir şekilde şiddeti daha az olan beyin anormallikleri yaşamaya yatkındırlar. Gendeki değişikliklerin RNA Eksosom’unun aktivitesini bozması olasıdır, fakat bu değişikliklerin beyin gelişiminde problemlere nasıl yol açtığı ve PCH1B’de karakteristik bir belirti olan motor nöronlarının kaybına nasıl sebep olduğu hâlâ net değildir.

Kromozomal Konum

Sitogenetik Konum: 9p13.2, Kromozom 9’un kısa (p) kolundaki 13.2 pozisyonunda
Moleküler Konum: Kromozom 9’daki 37,779,714– 37,785,092 baz çiftleri arası