Doğrudan Tüketiciye Yönelik Genetik Testler

Giriş

Birçok şirketin doğrudan tüketiciye yönelik genetik testi sunmasının yanı sıra hangi testin sizin için daha bilgilendirici ve yararlı olacağını saptamak zorlu olabiliyor. Test yapmayı göz önüne alındığınızda, testin sonucundan ne elde etmeyi umduğunuzu düşünün. Doğrudan tüketiciye yönelik bazı genetik testler çok spesifik iken (babalık testi gibi), diğer hizmetler ise geniş yelpazede bir sağlık, soy ve yaşam tarzı bilgileri sağlayabilir.

Doğrudan tüketiciye yönelik genetik testlerin başlıca türleri şunları içerir:

Hastalık Riski ve Sağlık

Bu genetik testlerin sonuçlarıyla birlikte, çölyak hastalığı, Parkinson ve Alzheimer hastalığı gibi çeşitli yaygın hastalıkları kalıtsal olarak geliştirme riskiniz değerlendirilir.  Ayrıca bazı şirketlerin testleri, kistik fibroz ve orak hücre hastalığı dahil olmak üzere daha az yaygın durumlar için kişinin taşıyıcı olma halini de içerir. Bilindiği gibi kişinin taşıyıcı olma durumu; eğer kişi iki kopya halinde bulunduğunda genetik bir hastalığa neden olan bir gen mutasyonunun bir kopyasına sahipse ortaya çıkar. Testler ayrıca ağırlık ve metabolizma olarak adlandırılan, yani bir kişinin vücudunun besinleri gıdadan enerjiye nasıl dönüştürdüğünün incelemesi gibi, sağlıkla ilgili diğer özelliklerle ilgili genetik varyasyonları da tarayabilir.

Soy ve Soybilim

Bu testlerin sonuçları, bir kişinin atalarının nereden gelmiş olabileceğini, etnik kökenleri ve aileler arasındaki genetik bağlantılar hakkında ipuçları sağlar. (Daha fazla bilgi için bkz. ‘Genetik Ata Testi Nedir?’)

Akrabalık

Bu testlerin sonuçları önceden test edilmiş bireylerin biyolojik anlamda birbirleriyle ilişkili olup olmadıklarını belirleyebilir. Örneğin; akrabalık testiyle birlikte, bir kişinin bir diğerinin biyolojik babası olup olmadığı gösterilebilir, bu test babalık testi olarak bilinir. Babalık testleri dahil olmakla birlikte, doğrudan tüketiciye yönelik akrabalık testlerinin sonuçları genellikle bir mahkemede kabul edilmez.

Yaşam Tarzı

Bu testlerin sonuçlarının beslenme DNA’nızdaki varyasyonlara göre, kilo kaybı, fitnes, cilt bakımı, uyku ve hatta şarap tercihleriniz gibi yaşam tarzı faktörleri hakkında bilgi sağladığını iddia ediyor. Bu tür testleri sunan şirketlerin çoğu, test sonuçlarınıza göre özelleştirdikleri hizmetler, ürünler veya programlar da satar.

Doğrudan tüketiciye yönelik bir test seçmeden önce, size ne tür sağlık, soy ya da diğer bilgilerin rapor edileceğini öğrenin. Ayrıca bilmeyi tercih etmeyeceğiniz herhangi bir bilgi olup olmadığını düşünmenizde de fayda var. Bazı durumlarda, size uygulanan test sonuçları elinize varmadan önce şirkete söylemeniz durumunda belirli bilgileri öğrenmeyi reddedebilirsiniz.

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/understanding/dtcgenetictesting/dtctesttypes/

Görsel Kaynak: https://news.meatbranch.com/2019/04/v-tatarstane-vnedrena-metodika-geneticheskoj-identifikatsii-krs/

Editör: İrem Ezgi Ustaoğlu