CLN3 Geni Nedir?

İçindekiler

CLN3 Geni: Battenin

Normal Fonksiyonu

CLN3 geni, battenin adı verilen bir proteinin üretilmesi emrini verir. Bu protein, öncelikle, maddelerin sindirimini ve geri dönüşümünü sağlayan hücre içindeki lizozom ve endozom zarlarında bulunur. Bu protein ayrıca, hücreyi çevreleyen zarda, yeni üretilen enzimleri ve diğer proteinleri düzenleyen bir hücre yapısı olan Golgi aygıtının zarında da bulunabilir. Battenin proteininin bu hücresel yapılardaki işlevi belirsizdir.

Battenin ile ilgili çalışmalar, aşınmış hücre kısımlarının ve ihtiyaç duyulmayan proteinlerin geri dönüşümü, lizozomların bağıl asitliğinin (pH) korunmasını, moleküllerin hücre yüzeyinden hücreye hareketini (endositoz), proteinlerin hücrede ihtiyaç duyulan yere taşınması, programlanmış hücre ölümü (apoptoz), hücre büyümesi/ çoğaltılması ve vücudun su dengesinin korunmasını (osmoregülasyon) içeren birçok hücresel süreçle ilişkilendirmiştir. Bu çeşitli işlevlerden herhangi birinin batteninin ana rolü olup olmadığı veya geçici etkileri temsil edip etmedikleri belirsizdir.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Koşulları

CLN3 Hastalığı

CLN3 geninde meydana gelen 65 üzerinde mutasyonun CLN3 hastalığına neden olduğu belirlenmiştir. CLN3 kalıtsal bir hastalık olup öncelikle sinir sistemini etkiler. Bu rahatsızlığa sahip olan çocuklarda kötüleşen görme bozuklukları, zihinsel engellilik, hareket problemleri, konuşma zorlukları ve nöbetler görülür.

Bir CLN3 gen mutasyonu, gende yaklaşık 1000 DNA baz çiftinin silinmesine neden olarak vakaların %90’ından fazlasında bulunur. Genellikle 1 kilobaz (kb) delesyonu olarak bilinen bu mutasyon, CLN3 geninden parçaları ayırarak, hızlıca kırılması muhtemel olan kısa proteinlerin üretilmesine neden olur. Sonuç olarak, hücredeki fonksiyonel battenin proteininin miktarında keskin bir azalma görülür. Diğer mutasyonlar da battenin proteininin işlevinde ve miktarında azalmaya neden olur. Bu protein kaybının CLN3 hastalığının belirtilerine nasıl sebep olduğu hala bilinmemektedir.

CLN3 hastalığı proteinlerin ve diğer maddelerin lizozomlarda birikmesi olarak nitelendirilir. Birikimler vücudun her yerinde görülebilir, fakat özellikle sinir hücreleri bu etkiden kolaylıkla zedelenebilir. Birikimler hücre ölümüne yol açan hücre hasarlarına neden olabilir. Beyin sinir hücrelerinde ve diğer dokularında ilerleyen hücre ölümleri CLN3 hastalığının nörolojik semptomlarına neden olur. Ayrıca, lizozomal birikimden kaynaklanan kalp hücresi hasarı ve ölümlerinin CLN3 hastalarında kalp sorunlarında payı olduğu bilinmektedir. Fakat CLN3 genindeki mutasyonların lizozomdaki madde birikimine nasıl katıldığı hala açık değildir.

Kromozomal Konum

Sitogenetik Konum: 16p12.1, 12.1 konumundaki kromozom 16‘nın kısa (p) kolu
Moleküler Konum: Kromozom 16 da bulunan 28,466,653 ile 28,492,302 baz çiftleri