Nur Hilal Olgun
Tanım
Mikroorganizmalar oldukça küçük ve genellikle şeffaf olduklarından dolayı mikroskop altında bile incelenmeleri zordur. Mikroorganizmaların mikroskobik incelemelerini daha kolay yapabilmek, daha net ve kesin bilgi elde edebilmek amacı ile boyanarak incelenmeleri gerekir. Mikroorganizmalar boyandığında mikroskobik morfolojileri (şekilleri, büyüklükleri, diziliş şekilleri, belirli hücre organellerinin varlığı ve yapısı) ve çeşitli boyalara karşı davranışları (gram pozitif, gram negatif, aside dirençli bakteri) belirlenebilir.
Bakteri hücrelerinin morfolojik özelliklerini inceleyebilmek için kullanılan boyama yöntemine basit boyama denir. Basit boyamada hücre kullanılan boyanın rengini alır. Basit boyamada kullanılabilecek boyalar metilen mavisi, kristal violet ve karbon fuksindir.
Yöntemler
Basit boyama genel olarak preparat hazırlama ve boyama olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilir.
- Preparat Hazırlama:
- Lamın temizlenmesi için lam üzerine 1-2 damla etil alkol veya ksilol damlatılıp temiz bir bezle silinir.
- Silinen lam yüzeyi bunzen beki alevinden geçirilir.
- Temiz bir lamın ortasına bir damla distile su konur.
- Kültürden öze ile alınan örnek lam ortasına damlatılan su içinde ezilir ve daha sonra lam üzerine ince bir film halinde yayılır.
- Havada kuruması sağlanır.
- Bakterilerin lam üzerine fiksasyonu yapılır. Bunun için genellikle lamı 3 defa bunzen beki alevinden geçirmek gerekmektedir. Fiksasyon işleminde lam alevden hızlı bir şekilde geçirilmelidir. Aksi taktirde mikroorganizmalar şişmiş, dağılmış ve deforme olmuş şekilde gözlemlenir. Fiksasyon işlemi bakterilerin ölmesini ve böylece lam yıkanırken akıp gitmesini engellemek amacıyla yapılır.
-
Boyama:
- Lam üzerine 2-3 damla boya damlatılır ve 1 dk beklenir. Boya dökülür ve lam piset kullanılarak saf su ile yıkanır, kurulanır ve immersiyon objektifi ile muayene edilir. Mikroskopta incelenir.
Kaynak: ÖZÇELİK S. Genel Mikrobiyoloji Uygulama Kılavuzu Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:2, Isparta 2011 TEMİZ A., Genel Mikrobiyoloji Uygulama Teknikleri Hatiboğlu Yayınevi, Ankara 2000
Görsel Kaynak: https://picgalleria.com/p/gram-staining.html
Editör: Molekülce Kaynak