in

ÇılgıncaÇılgınca EntellektüelEntellektüel

1q21.1 Mikroduplikasyon

1q21.1 Mikroduplikasyon; Tanım, Sıklık, Nedenleri ve Kalıtım Modeli

İçindekiler

Tanım

1q21.1 mikroduplikasyonu, kromozom 1 üzerindeki az miktarda genetik materyalin anormal şekilde kopyalandığı bir kromozomal değişimdir. Kopyalama kromozomun uzun (q) kolunda q21.1 olarak belirlenmiş bir yerde meydana gelir.

1q21.1 mikro duplikasyonuna sahip bazı kişiler, gelişimsel gecikme ve genellikle hafif ila orta derecede zihinsel engellidir. Bu rahatsızlığı olan kişilerde otizm spektrum bozukluğu özellikleri de olabilir. Bu bozukluklar, konuşma ve dilin gelişimini geciktirmenin yanı sıra, iletişim ve sosyalleşme becerilerinin bozulması ile karakterizedir. Etkilenen bireylerde, ifade edici dil becerileri (kelime hazinesi ve konuşmaların üretilmesi), alıcı dil becerilerinden (konuşmayı anlama yeteneği) daha fazla bozulma eğilimindedir.

Çocukluk çağında, 1q21.1 mikro duplikasyonları, hiperaktivite bozukluğu ve diğer davranışsal problemler, dikkat eksikliği riskindeki artışla da ilişkilendirilebilir. Etkilenen bazı bireylerde, şizofreni gibi psikiyatrik bozukluklar veya anksiyete veya depresyon gibi ruh hali bozuklukları, genellikle yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Nadiren, 1q21.1 mikroduplikasyonu olan kişilerde tekrarlayan nöbetler (epilepsi) ortaya çıkar.

1q21.1 mikroduplikasyonu olan bazı bireyler, Fallot tetralojisi olarak bilinen kalp kusurlarının belirli bir kombinasyonu da dahil olmak üzere kalp malformasyonları ile doğarlar. Daha az sıklıkla, doğumdan itibaren erkeklerde penisin alt kısmında oluşan üretra açıklığı (hipospadias), içe ve yukarı doğru dönen ayaklar gibi diğer fiziksel malformasyonlar veya kalça ekleminin yanlış hizalanması (kalça displazisi) bulunur. 

1q21.1 mikroduplikasyonu olan kişiler, ortalama kafa boyutundan daha büyük ya da ortalama yetişkin boyundan daha uzun olabilir. Bazıları geniş set gözler veya düşük set kulaklar gibi biraz sıra dışı yüz özelliklerine sahiptir. Yetişkinlerde 1q21.1 mikroduplikasyonu olan bireyler, ellerde ve parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve zayıflık ile karakterize edilen kistler, şişmiş ve düğümlü (varisli) damarlar veya karpal tünel sendromu geliştirmeye eğilimli olabilirler. Bununla birlikte, 1q21.1 mikroduplikasyonlarını karakterize eden belirli bir fiziksel anormallik modeli yoktur. Kromozom değişikliği ile ilgili belirti ve bulgular, aynı ailenin etkilenen üyeleri arasında bile değişir.Duplikasyonu olan bazı kimselerin tanımlanmış fiziksel, entelektüel veya davranışsal anormallikleri yoktur.

Sıklık

1q21.1 mikroduplikasyon, genel popülasyondaki 10.000 kişiden 3’ünde görülür. Çalışmalar, bu kromozomal değişikliklerin şizofreni veya Fallot tetralojisi olan kişilerde 15 ila 20 kat daha yaygın olduğunu göstermektedir. 1q211 mikroduplikasyonu olan birçok kişi, bu hastalığın özellikleri çeşitli nedenlere sahip olabileceğinden asla teşhis edilmez. Buna ek olarak, bu kromozomal değişime sahip bazı insanlar, onları tıbbi müdahaleye getirecek ilgili sağlık veya gelişimsel problemlere sahip değildir.

Nedenler

1q21.1 mikroduplikasyonu olan bireylerde, her hücrede kromozom 1’in iki kopyasından birinde q211 konumunda çoğaltılan bir genetik materyal segmentine sahiptir. Çoğaltılmış segmentin uzunluğu değişebilir. En yaygın duplikasyon, yaklaşık 1.35 milyon DNA yapı taşını (1,35 Mb veya 1,35 megabaz) içerir ve tekrarlayan distal 1.35 Mb çoğaltma olarak bilinir. Diğer durumlarda, bireyler kromozom 1’in q21.1 bölgesinde daha kısa veya daha uzun çoğaltılmış bir bölgeye sahiptir.

Çoğaltılan bölgedeki genlerin fazla kopyaları, 1q21.1 mikroduplikasyonu olan bazı bireylerde ortaya çıkan belirti ve semptomlara neden olur: araştırmacılar, hangi belirli genlerin dahil olduğunu ve bu özelliklerle nasıl ilişkili olduklarını belirlemeye çalışıyorlar. 1q21.1 mikroduplikasyonu olan bazı kişilerin hastalığın belirgin bir özelliği olmadığından, ek genetik veya çevresel faktörlerin belirti ve semptomların gelişiminde yer aldığı düşünülmektedir.

Kalıtım Modeli

1q21.1 mikroduplikasyon otozomal baskın bir hastalık olarak kabul edilir, bu da her hücrede kromozom 1’in bir kopyasında çoğaltılan bir bölgesinin ilişkili özelliklerin riskini arttırmak için yeterli olduğu anlamına gelir. Etkilenen birçok birey, duplikasyonu aynı özelliklere sahip olmasa da, kromozomal değişimi olan bir ebeveynden kalıtır.  

Etkilenen diğer bireylerde, 1q21.1 mikroduplikasyon kalıtsal değildir. Bunun yerine, genellikle birey gebe kalmadan önce üreme hücrelerinin (yumurta ve sperm) oluşumu sırasında rastgele bir olay olarak ortaya çıkar. Yeni bir duplikasyona sahip olan bireylerin ailelerinde, çoğunlukla duplikasyonu çocuklarına geçirebilmelerine rağmen; ilgili hiçbir belirti veya semptom geçmişleri yoktur.

Hastalığın Diğer İsimleri

  • 1q21.1 duplikasyonu (çoğaltma)
  • 1q21.1 duplikasyon (çoğaltma) sendromu

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/1q211-microduplication

Görsel Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/1q211-microduplication

Editör: Sibel ÖNCEL

Ne düşünüyorsunuz?

6 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir