in

HavalıHavalı

X İlişkili Kardiyak Kapak Displazisi

X’e Bağlı Kardiyak Kapak Displazisi; Tanım, Sıklık, Nedenleri ve Kalıtım Modeli

İçindekiler

Tanım

X ilişkili kardiyak kapak displazisi, kalp kapaklarının anormal gelişimi ile nitelendirilen bir durumdur. Normalde kalp, kalbin sol ve sağ tarafta ikişer adet olmak üzere, kanın kalpte hareket etmesini sağlayan ve kanın geriye doğru akmasını önleyen dört kapakçığa sahiptir. X ilişkili kardiyak kapak displazisinde, dört adet kalp kapakçığından bir veya daha fazlası kalınlaşır ve açılamaz hale gelir ayrıca, kalp atışları ve kan pompalama sırasında tamamen kapanır. Bu hatalı bşekillenmiş kalp kapakçıkları, kalp atışı sırasında anormal kan akışına ve düzensiz kalp sesine neden olabilir.

X’e bağlı kardiyak kapakçık displazisinin belirti ve semptomları etkilenen bireyler arasında büyük farklılıklar gösterir. Bazı insanların sağlık sorunları yokken, diğerlerinde ise kanın kalınlaşmış ve kısmen kapalı valflardan sızması gözlenebilir. Bu kapakçık kaçağı, tipik olarak kalbin iki sol odacığını birbirine bağlayan mitral kapakçığı veya kalpten aort adı verilen büyük atar damara kan akışını düzenleyen aort kapakçığını etkiler. Kapakçık yetersizliği, kanın kalpten taşınması için, kalbi daha fazla kasılmaya zorlar. Sonuç olarak, etkilenen bireylerde göğüs ağrıları, nefes darlığı veya baş dönmesi gibi semptomlar gelişebilir.

X ilişkili kardiyak kapakçık displazisinde, mitral veya aort kapakçığında prolapsus olabilir, bu da kapakçığın zayıf veya sarkık olduğu anlamına gelir. Kapakçık prolapsusu, kalınlaşmış kapakçığın düzgün şekilde kapanmasını önler ve kapakçık yetersizliğine yol açabilir. Kalbin iç astarında oluşan iltihap, anormal kan pıhtıları veya ani ölüm gibi semptomlar, X ilişkili kardiyak kapakçık displazisinin diğer nadir karmaşıklıkları arasında gösterilebilir.

X’e bağlı kardiyak kapakçık displazisi doğumdan, bazı durumlarda genetik olarak, geç yetişkinliğe kadar her zaman teşhis edilebilen bir hastalıktır, bu kapakçık kusurunun yavaş bir süreç olmasından dolayı genellikle erken ve orta yetişkinlik zamanlarında teşhis edilir. Bu durum erkekleri kadınlardan daha sık ve daha ciddi şekilde etkiler.

Sıklık

X ilişkili kardiyak kapakçık displazisinin yaygınlığı bilinmemektedir. Toplumun yaklaşık yüzde 3’ünde kalp kapakçığı hasarı vardır, sadece küçük bir kısmı X’e bağlı kardiyak kapakçık displazisi ile ilişkilidir.

Nedenler

FLNA geninde oluşan mutasyonlar X ilişkili kardiyak kapakçık displazisine neden olur. Bu gen, hücrelerin hücre iskeleti olarak adlandırılan geniş bir protein filament ağı oluşturmasına yardımcı olan protein Filament A’nın üretilmesi için talimatlar sağlar. Hücre iskeleti hücrelere yapı verir ve onlara şekil değiştirme esnekliği sağlar. Filamin A, öncelikle aktin adı verilen başka bir proteine bağlanır ve hücre iskeletini oluşturan filamentlerin dallanma ağını oluşturmasına yardımcı olur.

Filamin A ayrıca, proteinlerin ve hücre dışındaki diğer moleküllerin kafesi olan hücre dışı matrisin organizasyonunda da rol oynar. Filamin A, hücrelerin doğru bir şekilde yerleştirildiğinden ve hücre ve hücre dışı matris arasında sinyallerin değiştirilebildiğinden emin olmak için hücrelerin hücre dışı matrise tutturulmasına yardımcı olur. Kalp kapakçıklarının doğru gelişimi, hücre dışı matris içindeki hücrelerin hassas bir şekilde düzenlenmesini gerektirir.

X’e bağlı kardiyak kapakçık displazisine neden olan FLNA genindeki mutasyonlar, proteinin hücre içindeki aktin ve diğer proteinlere bağlanma yeteneğini azaltır. Sonuç olarak, hücre iskeleti zayıflar ve hücre dışı matris düzensizleşir. Hücrelerin şekil değiştirme yeteneğinin azalması, kalp kanı pompalarken kapakçığın açma ve kapama yeteneğini bozar. Buna ek olarak, aşırı miktardaki  proteinlerin anormal hücre dışı matriste üretildiği, kapakçıkların kalınlaşmasına ve normal olarak açma ve kapama kabiliyetlerini daha da bozmasına neden olduğu görülmektedir.

Filamin A, vücuttaki birçok dokuyu oluşturan hücrelerde önemlidir; bunun yanı sıra kalp kapakçıklarının neden X ilişkili kardiyak kapakçık displazisine neden olan FLNA gen mutasyonlarından etkilenen tek doku olduğu belirsizdir.

Kalıtım Modeli

Bu durum X kromozomuna bağlı olarak kalıtılır. Hastalığa neden olan, mutasyona uğramış gen, her hücrede bulunan iki cinsiyet kromozomundan biri olan X kromozomunda bulunuyorsa, durum X-bağlantılı olarak kabul edilir. Tek X kromozomu olan erkek bireylerde, her hücredeki genin tek kopyasındaki bir mutasyon, duruma neden olmak için yeterlidir. X kromozomunun iki kopyasına sahip olan kadınlarda, her hücredeki genin mutasyonlu bir kopyası, durumun daha az şiddetli özelliklerine yol açabilir veya hiç belirti veya semptom göstermeyebilir. X kromozomuna bağlantılı kalıtsallığın bir özelliği ise, babaların X’e bağlı özelliklerini oğullarına geçirememesidir.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • Konjenital Kapak Kalp Hastalığı
  • CVD1
  • Filamin-A ile İlişkili Miksomatöz Mitral Kapak Hastalığı
  • Filamin-A ile İlgili Miksomatöz Mitral Kapak Distrofisi
  • X’e Bağlı Miksomatöz Kapak Distrofisi
  • XMVD

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/x-linked-cardiac-valvular-dysplasia

Görsel Kaynak: https://medlineplus.gov/heartvalvediseases.html

Editör: Sibel ÖNCEL 

Ne düşünüyorsunuz?

4 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir