in

Sevgi DoluSevgi Dolu

Seruloplazmin Testi Nedir?

Seruloplazmin Testi: Tanım, Kullanım Amacı, Uygulanma Süreci, Riskleri, Sonuçları ve Bilinmesi Gereken Diğer Şeyler

İçindekiler

Tanım

Bu test, kandaki seruloplazmin seviyesini ölçebilmeyi sağlar. Seruloplazmin ise karaciğer tarafından üretilen bir proteindir. Seruloplazmin, bakırın taşınmasını ve depo edilmesini sağlayarak bu bakırı karaciğerden kan dolaşımına ve ihtiyaç duyulan bölgelere iletir.

Bakır minerali çikolata, fındık, mantarlar, kabuklu deniz ürünleri ve karaciğer gibi bazı besinlerde bulunur. Bakır, güçlü kemik oluşumunda, enerji üretiminde ve deriye rengini veren melanin pigmentinin yapımı gibi vücut işlevlerinde oldukça önemlidir. Ancak kanda beklenen seviyelerin çok üstünde veya altında bakır bulunursa bu durum bazı ciddi hastalıkların habercisi olabilir.

Seruloplazmin testi aynı zamanda ‘‘CP”, ”Seruloplazmin Kan Testi”, Seruloplazmin’‘ ve ”Serum” olarak da bilinir.

Seruloplazmin Testi Ne İçin Kullanılır?

Seruloplazmin testi sıklıkla bakır testi ile birlikte Wilson hastalığının teşhisi için kullanılmaktadır. Wilson hastalığı fazla bakırın vücuttan atılımını engelleyen, nadir bir genetik hastalıktır. Bu hastalık, beyin, karaciğer ve diğer bazı organlarda ciddi sonuçlara yol açabilen bir bakır birikimine sebep olabilir.

Ayrıca bu test bakır eksikliğinin sebep olduğu durumların teşhisi için kullanılmaktadır. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:

  • Yetersiz Beslenme: Diyette yeterli ve düzgün besinlerin bulunmaması
  • Malabsorpsiyon: Vücudun besinleri düzgün emmemesi ve kullanamaması sonucu oluşan rahatsızlık
  • Menkes Sendromu: Tedavisi bulunmayan, nadir görülen bir tür genetik hastalık

Ek olarak, seruloplazmin testi bazen karaciğer hastalığının tanısı için de kullanılabilir.

Neden Bir Seruloplazmin Testine İhtiyaç Duyulur?

Eğer Wilson hastalığının semptomları görülüyorsa doktor bir seruloplazmin testi yapılmasını isteyebilir. Bu belirtiler şunlardır:

  • Anemi
  • Sarılık (ciltte ve gözde sararma)
  • Mide bulantısı
  • Karın ağrısı
  • Yutmada veya konuşmada zorluk
  • Titreme
  • Yürümede zorluk
  • Davranış değişiklikleri

Wilson hastalığı belirtileri görülmese bile eğer aile geçmişinde bu hastalık görülmüşse de seruloplazmin testi yapılması gerekebilir. Belirtiler 5 ile 35 yaş arasında ortaya çıkabildiği gibi bu süreç daha erken veya geç de gerçekleşebilir.

Bakır eksikliğine dair semptomlar varsa bu testin yapılması gerekebilir. Semptomlardan bazıları şunlardır:

  • Solgun cilt
  • Beyaz kan hücrelerindeki anormal seviye düşüklüğü
  • Osteoporoz, kemikleri zayıflatarak kırıklara yatkın hale gelmesini sağlayan bir hastalık
  • Yorgunluk
  • El ve ayaklarda karıncalanma

Eğer bir bebek Menkes sendromu semptomlarına sahipse de seruloplazmin testi yapılması gerekebilir. Bu belirtiler genellikle bebeklik döneminde ortaya çıkar ve bunlardan bazıları şunlardır:

  • Kırılgan, seyrek veya karışık saçlar
  • Beslenme zorlukları
  • Büyümede başarısızlık
  • Gelişimdeki gecikmeler
  • Kas tonusu eksikliği
  • Nöbetler

Menkes sendromuna sahip olan birçok çocuk hayatlarının ilk birkaç yılı içerisinde ölmektedir. Ancak, erken bebeklik döneminde yani yaklaşık olarak doğumdan sonraki 28 günlük süreçte uygulanan tedavi sonucunda bazı çocuklar daha uzun yaşayabilmektedir.

Seruloplazmin Testi Esnasında Ne Olur?

Sağlık çalışanı bir iğne yardımıyla koldaki damardan kan örneği alır. İğne kola yerleştikten sonra kan örneği küçük bir tüp içerisinde toplanır. İğne yerleştirildiği veya çıkarıldığı anda ufak bir acı hissedilebilir. Bu süreç yaklaşık olarak beş dakikadan daha kısa sürmektedir.

Test İçin Herhangi Bir Hazırlık Yapılması Gerekir mi?

Seruloplazmin testi için herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur.

Testin Herhangi Bir Riski Var mıdır?

Kan testi esnasında çok az miktarda risk bulunur. İğnenin batırıldığı yerde hafif bir acı ve morarma görülebilir. Ancak semptomlar kısa süre içerisinde yok olur.

Sonuçlar Ne Anlama Gelmektedir?

Seruloplazmin miktarının normal seviyelerden daha az olması vücudun bakırı düzgün kullanamadığını veya yok edemediğini gösterebilir. Bu ise şunların habercisi olabilir:

  • Wilson hastalığı
  • Menkes sendromu
  • Karaciğer hastalığı
  • Yetersiz beslenme
  • Malabsorpsiyon
  • Böbrek hastalığı

Eğer seruloplazmin miktarı normalden daha yüksekse bu şunların habercisi olabilir:

  • Ciddi bir enfeksiyon
  • Kalp hastalığı
  • Romatizmal eklem iltihabı
  • Lösemi
  • Hodgkin lenfoma

Ancak yüksek oranlardaki seruloplazmin miktarı tedavi gerektirmeyen bazı koşullardan da kaynaklanabilir. Örneğin hamilelik veya doğum kontrol haplarının kullanımı gibi.

Seruloplazmin Testi Hakkında Bilinmesi Gereken Başka Bir Şey Var mıdır?

Seruloplazmin testi genellikle başka testlerle birlikte yapılır. Bunlar ise kandaki veya idrardaki bakır miktarı testi ile karaciğer işlev testlerini içerir.

Kaynak: https://medlineplus.gov/lab-tests/ceruloplasmin-test/

Görsel Kaynak: https://bloodtestslondon.com/products/ceruloplasmin-blood-test

Editör: Selin Su GÜNDÜZ

Ne düşünüyorsunuz?

5 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir