Betül Sena Kırval
Giriş
İsveç’in güneydoğusunda bulunan Oskarshamn yakınlarındaki uzun süredir ısıtılan koyda yapılan araştırmalar, Baltık Denizi’nin kıyı bölgelerinin iklim değişikliğinin olası etkilerine dair fikir veriyor. Yakındaki nükleer santralden gelen soğutma suyu, 50 yıl boyunca ortalama sıcaklığı yaklaşık 5°C artırdı. Yeni araştırmalara göre, uzun süreli ısınma bakterilerde stres oluşumunu tetikliyor ve ekosistemi daha savunmasız hale getiriyor.
Baltık Denizi’nin kıyı bölgelerinde beklenen daha sıcak ve değişken bir iklim, görevi ekosistemdeki dengeyi korumak için çok önemli olan ve yaşamını deniz tabanındaki tortularda sürdüren bakteri grupları için gelecekte sorun oluşturacaktır.
ISME Journal’da yayınlanan yeni bir deneysel araştırmaya göre, ortalama sıcaklık değeri yükseldiğinde bakteriler sıcak hava dalgası gibi ani sıcaklık değişikliklerine adapte olmakta zorlanırlar.
Biyoloji ve Çevre Bilimleri Bölümü Profesörü ve çalışmanın ortak yazarlarından biri olan Anders Forsman,”Koy’un 50 yıl önce ısıtılmaya başlanmasına rağmen , çalışma yaptığımız bakteri grupları henüz sıcak iklime tam olarak uyum sağlamadı başaramadı. Sürekli stres altında olmaları onları ani sıcaklık farklarıyla baş etmede daha başarısız hale getiriyor.” diyor.
Gelecekteki Hava Olaylarının Simülasyonu
Yapılan araştırmada araştırmacılar, uzun süre ısıtılmış koy tabanındaki tortuda yaşayan mikroorganizmaların laboratuvar ortamında taklit edilmiş sıcak hava dalgalarına nasıl tepki verdiğini inceledi. Dokuz gün boyunca numuneler 6°C ile 35°C arasındaki sıcaklıklara maruz bırakılırken, bakteri gruplarındaki aktivite ayrıntılı olarak incelendi. Bulgular, yakındaki etkilenmemiş bir koydan alınan örneklerle karşılaştırıldı ve sonuçlar deneye dahil edildi.
İklim değişikliğinin sulu ortamlarındaki etkileri üzerine yapılan araştırmaların çoğu, bireysel veya birkaç türün ayrıntılı olarak incelendiği bir laboratuvar ortamında yürütülmüştür. Profesör ve ortak yazar Mark Dopson, “Bu koydaki uzun vadeli ısınma, tüm bir ekosistemi gerçekçi bir gelecek senaryosunda incelememizi sağlıyor” diyor.
Sonuçlar, ısıtılmış koydan gelen bakteri gruplarının bileşiminin, tür zenginliğinin ve verimliliğinin ortalama sıcaklığın daha normal olduğu yakın çevredeki koyla sıcaklığa karşı benzer tepkiler vermediğini göstermektedir. Bakterilerin kaynak yetersizliği bu farklılığın sebeplerinden biridir.
Kaynak: https://phys.org/news/2023-11-bay-sweden-coast-potentially-ecosystems.html
Editör: Ömer DEMİR