in

Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt

Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt

İçindekiler

Tanım

Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt; görme bozukluğu ile karakterize bir göz bozukluğudur. Etkilenen bireylerin çoğu doğumdan sonra görme keskinliğini azaltır. Diğerleri erken çocuklukta veya daha sonra görme problemleri yaşamaya başlar. Etkilenen bireylerde, her iki göz genellikle eşit olarak etkilenir. Ancak, görme kaybının şiddeti ailenin etkilenen üyeleri arasında bile neredeyse normal görüşten tam körlüğe kadar değişmektedir.

Birkaç anormallik, Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’ı olan kişilerde görme bozukluğuna katkıda bulunur. Durumun erken aşamalarında, gözün arkasını çizen, retina (1*) içindeki belirli hücrelerin ilerleyen bir kaybını yaşarlar. Bu hücrelerin (retina ganglion hücreleri olarak bilinir) kaybını, görme kaybını artıran görsel bilgileri gözlerden beyne (2*) ileten sinirlerin dejenerasyonu (atrofi) izler. Bu sinirlerin atrofisi, sadece bir göz muayenesi sırasında görülebilen optik sinirlerin anormal derecede soluk bir görünümüne neden olur. Bu bozukluğu olan çoğu insanda göz mercekleri (katarakt) bulanıklaşır. Bu göz hastalığı herhangi bir zamanda gelişebilir. Fakat genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’taki diğer yaygın göz problemleri arasında bazı bulgular vardır. Gözlerin istemsiz hareketleri (nistagmus) veya mavi ve yeşilin tonlarını ayırt etmeyi zorlaştıran renk görme sorunları (3*) gibi.

1* – Retinanın yapısı
2* – Göz anatomisi
3* – Renk görme eksikliği testi

Otozomal Dominant Optik Atrofisi ve Katarakt’ı olan bazı kişiler optik sinirlerin yanı sıra diğer sinirlerin (nöropati) işlevinde rahatsızlıklar geliştirir. Bu rahatsızlıklar; denge ve koordinasyon (serebellar ataksi), kararsız bir yürüyüş tarzıdır. Aynı zamanda kollarda ve bacaklarda karıncalanma veya karıncalanma hissi (parestezi), ilerleyici kas sertliği (spastisite) veya ritmik titreme ile ilgili sorunlara yol açabilir. Bazı durumlarda, etkilenen bireylerin iç kulağındaki (4*) anormalliklerden (sensörinöral sağırlık) kaynaklanan işitme kaybı vardır.

4* – Normal bir kulak anatomisi

Sıklık

Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt, otozomal dominant optik atrofinin bir formudur. Dünya çapında 30.000 kişiden 1’ini ve Danimarka’da yaklaşık 10.000 kişiden birini etkilediği tahmin edilen bir grup hastalıktır. Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’ın otozomal dominant optik atrofi vakalarının sadece yüzde birkaçını temsil ettiği düşünülürken, optik atrofi tip 1 olarak adlandırılan bir optik atrofi formu, çoğu durumda sorumludur.

Nedenler

Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’a OPA3 adı verilen bir gendeki mutasyonlar neden olur. Bu genden üretilen protein, vücuttaki hücreler ve dokularda yapılır. OPA3 proteini, hücrelerin enerji üreten merkezleri olan mitokondri (5*) içinde bulunur. Proteinin tam işlevi bilinmemekle birlikte, mitokondrinin şekli ve yapısının düzenlenmesinde ve kontrollü hücre ölümünde (apoptozis) (6*) rol oynadığı düşünülmektedir.

5* – Mitokondri
6* – Apoptozis süreci

OPA3 genindeki mutasyon, mitokondrinin görevini yerine getirememesine sebep olur. Mitokondri şekilsizleşir ve düzensizleşir ve enerji üretme kabiliyetlerini azaltır. Ayrıca mitokondrinin enerji üretim kapasitesi de düşer. Bu zayıf çalışan mitokondrileri içeren hücreler apoptoza daha yatkın görünmektedir. Özellikle, retina ganglion hücreleri gibi yüksek enerji talepleri olan etkilenen hücrelerin erken ölmesi muhtemeldir. Akson (7*) adı verilen retina ganglion hücrelerinin özel uzantıları optik sinirleri oluşturur. Bu nedenle retinal ganglion hücreleri öldüğünde optik sinir atrofisi ve görsel bilgileri beyne iletemez. Hastalarda bu etkiler, görüşü azaltır. Bu durum vücudun diğer bölgelerinde ki beyin hücrelerindeki mitokondrilerin görevlerinide benzer şekilde etkiler. Vücudun diğer bölgelerindeki sinir hücrelerinin benzer şekilde işlevsiz mitokondriden etkilenmesi, Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’ı olan bireylerde nöropatinin belirti ve semptomlarına neden olur. OPA3 gen mutasyonlarının Otozomal Dominant Optik Atrofi ve Katarakt’larda ortaya çıkabilecek katarakt ve diğer göz problemlerine nasıl yol açtığı belirsizdir.

7* – Nöronun kısımları

Kalıtım Modeli

Bu durum otozomal dominant bir modelde (8*) kalıtsaldır. Yani her hücredeki değiştirilmiş genin bir kopyası hastalık için yeterlidir. 

8* – Otozomal Dominant Kalıtım

Çoğu durumda, etkilenen bir kişinin durumu olan bir ebeveyni vardır.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • Otozomal Dominant Optik Atrofi Tip 3
  • OPA3
  • OPA3, Otozomal Dominant
  • Optik Atrofi ve Katarakt, Otozomal Dominant
  • Optik Atrofi Tip 3
  • Optik Atrofi, Katarakt ve Nörolojik Hastalık

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/autosomal-dominant-optic-atrophy-and-cataract#

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

1 Point
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir