Karpal Tünel Sendromu

İçindekiler

Tanım

Karpal Tünel Sendromu, bazı sinirlerdeki işlev bozukluğunun (nöropati) yol açığı bir hastalıktır. Esas olarak, elde ve el bileğinde ağrı, hissizlik veya karıncalanma (parestezi) şeklinde kendini belli eder. Bu rahatsızlık, herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir, fakat çoğunlukla 40-60 yaş arasındakilere etki eder. Vakaların büyük bir kısmında, hastalık her iki eli de tutar ve hastalığın şiddeti eller arasında farklılık gösterebilir. Eğer tek bir el etkilenmişse, bu genellikle yazı yazmak için kullanılan eldir (baskın el).

Karpal Tünel Sendromu’nda ağrı ve karıncalanma gibi hislere sıklıkla el bileğinde, avuç içinde ve elin ilk dört parmağında rastlanır. Bu belirtiler genelde uyurken oluşur ve uyanınca da hissedilebilir seviyededir. Hastalığa yakalanan kişiler, ağrı ve uyuşma hislerinden kurtulmak için tipik olarak ellerini sallarlar. Rahatsızlık ilerledikçe, belirtiler gün boyu da sürebilir. Hastalar, kapı kolunu çevirme, düğme ilikleme, kavanoz açma gibi günlük basit işlerde bile zorluk yaşayabilirler. Araba sürerken, yazı yazarken veya telefonu tutarken el bileği bükülüp uzatıldığı için bu gibi hareketler de karpal tünel sendromunun belirtilerini tetikleyebilir.

Karpal Tünel Sendromu olan bireylerde etkilenen eldeki kaslar ve sinirler zamanla körelebilir (atrofi). Ayrıca, his algısında zayıflama da görülebilir ki bu durumda hasta birey belirtilerin ortadan kalkmaya başladığı yanılgısına kapılabilir.

Sıklık

Karpal tünel sendromu yetişkinleri yüzde 1’i ile 5’i arasında görülmektedir.

Nedenler

Karpal tünel sendromu, el ve ön kolda bulunan medyan sinirin karpal tünel adındaki geçitte baskıya uğraması sonucu oluşur. Karpal tünel, medyan sinirin ön koldan ele ve ilk dört parmağa ulaştığı, el bileğindeki dar bir geçittir. Bilek kemikleri ve bağ doku, bu geçiti çevreler.

Karpal tünel sendromunun nedeni genellikle bilinmez fakat yaşam tarzı ana etkenlerden olabilir. Bu rahatsızlığın altında yatan kalıtımsal sebepler hakkında çok az bilgi mevcuttur. Üzerinde çalışılan genlerin büyük kısmı, bağ dokuyu oluşturan proteinlerin yapım emrini verir. Hastalıkla ilişkili diğer genler, sinir hücrelerinin işlevinde, bağışıklık sisteminde veya metabolizmada görev alır. Ayrıyeten, karpal tünelin genişliği kişiden kişiye değişir. Bu kanalın görece dar olduğu kişilerde sinir sıkışmalarına daha sık rastlanır.

Karpal tünel sendromundaki sinir sıkışmasın birçok sebebi olabilir. Örneğin, karpal tüneli saran bağ dokunun iltihaplanması, dirsekle bilek arasında sıvı toplanması (ödem), hormon değişiklikleri, bileğin örselenmesi, karpal tünel içerisinde kist veya ur gibi oluşumlar sinir sıkışmasına neden olabilir. Hamilelerin yüzde 20 ila 45’inde ödem ve hormon değişikliklerine bağlı olarak karpal tünel sendromu gelişir ve genellikle doğumdan sonra ortadan kalkar.

Özellikle bazı mesleklerdeki el bileğini etkileyen belli hareketler, Karpal Tünel Sendromu’nun ortaya çıkma ihtimalini artırmaktadır. Sarsılan ya da kuvvet gerektiren aletlerin sık kullanımı, bilek üzerinde baskıya yol açıp karpal tünel etrafında şişlik veya iltihap oluşturabilir. Devamlı bilgisayar kullanımınından kaynaklı eldeki ve bilekteki gerginliğin, Karpal Tünel Sendromu’nun gelişme olasılığını artırıp artırmadığı henüz kesinlik kazanmamıştır. Yine de bilgisayar kullanımının, Karpal Tünel Sendromu’na az bir etkisi olabilir.

Karpal Tünel Sendromu; obezite, alkol kullanım bozukluğu, romatoid artrit, tip 1 diyabet, tip 2 diyabet, hipotiroidizm, böbrek yetmezliği, transtiretin amiloidoz, herediter basınca duyarlılık nöropatisi gibi birçok hastalığın özelliği olmakla beraber, genellikle ilgili hastalıkları bulunmayan kimselerde meydana gelir.

Kalıtım Modeli

Karpal Tünel Sendromu, çok etmenli bir rahatsızlık olup genellikle kalıtsal değildir. Buna rağmen, Karpal Tünel Sendromu’na sahip yakın akrabası olan kimselerde bu hastalığın ortaya çıkması daha olasıdır.

Karpal Tünel Sendromu, genetik bir sendromun parçası olarak gelişiyorsa, o sendromun kalıtım modelini takip eder.