PGM3 Doğuştan Glikozilasyon Bozukluğu

İçindekiler

Tanım

PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu (PGM3-DGB), öncelikli olarak bağışıklık sistemini etkileyen kalıtsal bir durum olmakla beraber, vücudun diğer kısımlarında da etkisini gösterebilir. Bu hastalığın işaretleri ve belirtileri, şiddet ve çeşit olarak değişir

PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu olan birçok kimsede bağışıklık sistemi yeterli seviyede çalışamaz ve vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan beyaz kan hücrelerinin eksikliğine (lökopeni) rastlanır. Hastalıktan etkilenen bireyler, akciğer, kulak, deri, mide-bağırsak kanalı gibi bölgelerde oluşabilecek, tekrarlayan enfeksiyonlara karşı hassastırlar, zira bu kişiler, belli bakteriler, virüsler veya mantarlar ile savaşmaları için gerekli olan bağışıklık hücrelerinden yoksundurlar. PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğunun ağır vakalarında, kemik iliğinin bozulan işlevi, kemik iliği yetmezliği ile sonuçlanarak, tüm kan hücrelerinin üretiminde azalmaya sebep olabilir. Hasta bireylerde ayrıca çoğunlukla, alerjiye, astıma ve egzama adında iltihaplı bir deri hastalığına da rastlanır. PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu olan kişiler, otoimmünite de geliştirebilir. Bu durumda vücut, kendi dokularına ve organlarına yanlışlıkla saldırır. Hastalığın tekrarlaması, bu hastalıktan etkilenen çocukların daha yavaş gelişmesine sebep olmaktadır.

Ek olarak, PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu olan kimselerde, immunoglobülin olarak da bilinen, antikor adındaki bağışıklık sistemi proteinlerinin (özellikle immunoglobülin E/IgE) seviyesi sıklıkla anormal bir şekilde yükselir. Antikorlar, vücudu enfeksiyonlara karşı korumaya yardımcı olur. Bunu da, belirli yabancı taneciklere ve mikroplara tutunarak ve onları imha için işaretleyerek gerçekleştirirler. PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğundaki anormal antikor seviyelerinin nasıl bir etkisi olduğu bilinmemektedir.

PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu olan bireylerde genellikle, zeka geriliği, geç gelişim ile zayıf kas tonusu (hipotoni), el, ayak veya omurga kemiklerine ya da kaburgalara yayılan iskelet bozuklukları görülmektedir. Bazılarında ise ayırt edici yüz hatları mevcuttur: yüzün ortasında düz veya çökük bir görünüş (orta yüz hipoplazisi) (1*), küçük çene (mikrognati) (2*), kalın dudaklar, köşeleri aşağı bakan ağız, aşağıya değil öne doğru açılan geniş burun delikleri gibi. PGM3-KGB, akciğerlerde, böbreklerde ve mide-bağırsak kanalında sıkıntılara da yol açabilmektedir. PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu olan bireylerde yaşam süresi değişiklik göstermektedir, bazıları çocukluktan sonra hayatta kalamazken, bazıları uzun yıllar yaşamaktadır.

Sıklık

Sıklığı henüz bilinmemekle beraber, PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğu, nadir hastalıklardan biridir. Dünya genelinde, yaklaşık 40 kişinin bu hastalığa yakalandığı tespit edilmiştir.

Nedenler

PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğuna, PGM3 genindeki mutasyonlar sebebiyet vermektedir. Bu gen, fosfoglukomutaz 3 (PGM3) adındaki enzimin yapımı için emir verir. PGM3 enzimi, şeker moleküllerinin (oligosakkaritler) proteinlere tutunduğu glikozilasyon işlemine katılmaktadır. Bu işlem süresince, karmaşık şeker molekülü zincirleri (oligosakkaritler), proteinlere ve yağlara eklenir. Glikozilasyon, proteinlerin ve yağların geniş bir çeşitlilikte işlev gösterebilmeleri için, bu moleküller üzerinde düzenlemeler gerçekleştirir.

PGM3 genindeki mutasyonlar, düşük etkinlikteki bir PGM3 enziminin üretimini beraberinde getirmektedir. Glikozilasyon işlemi, düzgün çalışan bir enzim olmadan, olması gerektiği şekilde ilerleyemez. PGM3 doğuştan glikozilasyon bozukluğunun çok çeşitli olan işaretleri ve belirtileri, birçok dokunun ve organın normal bir şekilde işlev göstermesinde görev yapan proteinlerin ve yağların glikozilasyonundaki aksaklıktan kaynaklanabilir. Bağışıklık sistemi proteinlerinin normal bir şekilde işlev göstermesi, büyük ölçüde glikozilasyona bağlıdır. Bu durum, PGM3-KGB’li bireylerde bağışıklık yetmezliğinin sebebini muhtemelen açıklamaktadır.

Kalıtım Modeli

Bu rahatsızlık, otozomal çekinik bir karakter ile kalıtılır. Yani, her bir hücredeki genin her iki kopyası da mutasyona uğramış durumdadır. Otozomal çekinik bir hastalığı olan bir kimsenin ebeveynlerinin ikisi de, mutasyona uğramış genin birer kopyasını taşırmakla beraber, genel olarak, bu rahatsızlıkla alakalı semptomları göstermezler.