in

ÇalışkanÇalışkan

DNMT3A Geni Nedir?

DNMT3A Geni: Fonksiyon, Sağlık Durumları ve Kromozomal Konum

İçindekiler

DNMT3A Geni: DNA Metiltransferaz 3 Alfa

Normal Fonksiyonu

DNMT3A geni, DNA metiltransferaz 3 alfa adı verilen bir enzimin yapılması için gerekli talimatları sağlar. Bu enzim, DNA moleküllerine bir karbon atomu ve üç hidrojen atomundan oluşan metil gruplarının eklenmesi olan DNA metilasyonunda rol oynar. Özellikle enzim, sitosinler adı verilen DNA yapı bloklarına (nükleotitler) metil gruplarının eklenmesine yardımcı olur.

DNA metilasyonu birçok hücresel fonksiyonda önemlidir. Bunlar, belirli bir DNA segmentindeki talimatların sorunsuz bir şekilde yürütüldüğünü veya baskılandığını (gen susturulması), protein ve yağ içeren reaksiyonların düzenlenmesini ve sinir sistemindeki sinyalleri (nörotransmitterler) ileten kimyasalların işlenmesini içerir. DNA metiltransferaz 3 alfa, doğumdan önce gelişim sırasında DNA metilasyon paternlerinin oluşturulması için özellikle önemlidir. Enzim ayrıca olgunlaşmış hücrelere farklılaşabilen olgunlaşmamış hücrelerde de işlev görür. Hematopoietik kök hücreler olarak adlandırılan olgunlaşmamış kan hücrelerinde, DNA metiltransferaz 3 alfa enzimi tarafından oluşturulan metilasyon modelleri farklı kan hücresi tiplerine olgunlaşmayı (farklılaşmayı) teşvik eder.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Durumları

DNMT3A Aşırı Büyüme Sendromu

DNMT3A genindeki en az 16 mutasyonun DNMT3A aşırı büyüme sendromuna neden olduğu bulunmuştur. Bu durum, doğumdan önce ve sonra normal büyümeden daha hızlı büyüyen, belirgin bir yüz görünümü ve zihinsel engel ile karakterizedir.

DNMT3A aşırı büyüme sendromuna neden olan DNMT3A gen mutasyonları, vücudun tüm hücrelerinde bulunur ve normal enzim fonksiyonunda bir azalmaya yol açar. Sonuç olarak, DNA metilasyonunda bir azalma vardır, özellikle doğumdan önce DNA metilasyonunu etkiler. Diğer mutasyonların protein fonksiyonunu nasıl etkilediği belirsizdir. DNA metilasyonunun azalması muhtemelen önemli gelişimsel genlerin normal düzenlenmesini bozar, ancak bu değişikliklerin DNMT3A aşırı büyüme sendromunun spesifik özelliklerine nasıl neden olduğu bilinmemektedir.

DNMT3A aşırı büyüme sendromuna neden olan en az bir DNMT3A gen değişikliği, tüm DNMT3A genini ve çoklu komşu genleri siler. Bu silme DNMT3A aşırı büyüme sendromunun belirti ve semptomlarına yol açarken, diğer eksik genlerin etkilenen bireylerde sağlık sorunlarının gelişimine katkıda bulunmada ne rolü olduğunu belirlemek zordur.

Sitogenetik Olarak Normal Akut Miyeloid Lösemi

DNMT3A genindeki mutasyonlar, sitogenetik olarak normal akut miyeloid lösemi (CN-AML) olarak bilinen bir kan kanseri formuyla ilişkilidir. Akut miyeloid lösemi gelişiminde büyük kromozomal anormallikler yer alsa da, vakaların yaklaşık yarısı bu anormalliklere sahip değildir. Bunlar CN-AML olarak sınıflandırılır. CN-AML’li kişilerin üçte birinde DNMT3A geninde mutasyon vardır.

CN-AML’de yer alan DNMT3A gen mutasyonlarına somatik mutasyonlar denir. Tipik olarak hücrelerin küçük bir yüzdesinde bulunurlar ve mutasyonlar kalıtsal değildir. DNA metiltransferaz 3 alfa enzimindeki tek aminoasit değişikliği ile karakterizedir.

Çalışmalar, bu değişikliklerin enzimin DNA’yı tam olarak metile edemediğini göstermektedir. Ayrıca, hücrelerdeki değişen metilasyon paterninin birkaç genin aktivitesini değiştirdiği düşünülmektedir. Normalde susturulmuş bazı genler açılabilir. Araştırmacılar, değiştirilmiş gen aktivitesinin hematopoietik kök hücrelerin normal olarak farklılaşmasını önlediğini ve bu da akut miyeloid löseminin karakteristik anormal, olgunlaşmamış beyaz kan hücrelerinin aşırı üretimine yol açtığını düşünmektedir.

Sistemik Mastositoz

Diğer Kanserler

Somatik DNMT3A geni mutasyonları, T hücresi akut lenfoblastik lösemi adı verilen başka bir kan kanseri formunda nispeten sık bulunur. Sitogenetik olarak normal akut miyeloid lösemide olduğu gibi mutasyonlar, farklılaşmayı engelleyen hücrelerde normal metilasyon modelini bozar. DNMT3A gen mutasyonları olan bazı kişilerin neden akut miyeloid lösemi geliştirdiği, bazılarının da akut lenfoblastik lösemi geliştirdiği açık değildir.

Bu Gen İçin Diğer İsimler

  • DNA (sitozin-5 -) – metiltransferaz 3 alfa
  • DNA (sitozin-5) -metiltransferaz 3A
  • DNA sitozin metiltransferaz 3A2
  • DNA MTaz HsaIIIA
  • DNM3A_İNSAN
  • DNMT3A2
  • M.HsaIIIA

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/gene/DNMT3A

Editör: Hazal Kalsın DEMİR

Ne düşünüyorsunuz?

6 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir