BUB1B Geni Nedir?

İçindekiler

BUB1B Geni: Mikrotübül

Normal Fonksiyonu

BUB1B geni, hücre bölünmesi sırasında kromozom ayrılması için önemli olan BUBR1 adlı proteinin üretim emrini verir. Hücreler, bölünmeden önce tüm kromozomlarını kopyalarlar. Her bir kromozomdan kopyalanan DNA, hücre bölünmesinin erken aşamalarında birbirine bağlanan kardeş kromatitler adı verilen iki özdeş yapı halinde düzenlenmiştir.

Kromozom kümeleri, hücre içinde, her bir kromatit, bir iğ mikrotübülü adı verilen bir yapıya tutturulmuş şekilde hizalanır. Tüm kromatitler doğru şekilde bağlandığında, iğ mikrotübülü, kromatit çiftinin iki yarısını hücrenin zıt taraflarına çeker. Hücre daha sonra her yeni hücrenin bir tam kromozom setini içerecek şekilde ikiye bölünür. BUBR1 proteini, her kardeş kromatidin bir iğ mikrotübülüne bağlanmasını sağlamaya yardımcı olur. Herhangi bir kromatit bağlanmamışsa, hücre bölünmesini önler.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Koşulları

Mozaik Alacalı Aneuploidi Sendromu

BUB1B genindeki bir düzineden fazla mutasyonun, tip 1 mozaik alacalı aneuploidi (MVA) sendromuna neden olduğu gözlenmiştir. Etkilenen bireyler yavaş büyür, ayrıca mutasyonlar alışılmadık derecede küçük bir kafa büyüklüğüne (mikrosefali) ve çocukluk çağında kanser gelişim riskinde artışa neden olur. Tip 1 MVA sendromu, BUB1B geninin her iki kopyası da mutasyona uğradığında meydana gelir. Bu mutasyonlar, hücrelerde BUBR1 proteini miktarını azaltır veya proteinin işlevini bozabilir.

İşlevsel BUBR1 proteini eksikliği, hücre bölünmesi sırasında kromatitlerin dağılımında hatalara yol açar. BUBR1 proteini olmadan, tüm kromatitler iğ mikrotübüllerine bağlı olmasa bile hücre bölünmesi devam eder. Bağlanmamış kromatitler ayrılma için doğru şekilde konumlandırılamadığı için ortaya çıkan hücrelerde anormal sayıda kromozom görülür.

Araştırmalar, mekanizmasının henüz tam olarak bilinmemesine rağmen, hücre bölünmesini doğru zamana kadar geciktiren sürecin, MVA sendromunda artan kanser riskinin temeli olduğunu göstermektedir. Ayrıca BUB1B gen mutasyonlarının veya anöploidinin MVA sendromunun diğer özelliklerine nasıl yol açtığı da belirsizdir. Araştırmacılar, anormal hücrelerin kendi hücre yapısını yıktığını (apoptoz) iddia ediyorlar. Ayrıca araştırmalar, MVA sendromunun belirti ve semptomlarının erken gelişim sırasında çeşitli dokulardaki hücre kaybına da bağlı olabileceğini öne sürmektedir.

Diğer Bozukluklar

BUB1B genindeki mutasyonlar, erken kromatit ayırma karakteri olarak bilinen kromozomal bir soruna da neden olabilmektedir. Bu geni taşıyan bireyler, kromozom anormalliklerine sahip olsalar da, genellikle bu karaktere bağlı sağlık sorunları yaşamamaktadırlar. Bu özellik, genellikle BUB1B geninin iki kopyasından birinde genetik değişimi olan kişilerde gözlemlenmektedir.