in

AğlamaklıAğlamaklı ÇılgıncaÇılgınca

Andermann Sendromu

Andermann Sendromu: Tanım, Sıklık, Nedenler ve Kalıtım Modeli

İçindekiler

Tanım

Andermann sendromu kas hareketi ve duyusunda (motor ve duyusal nöropati) kullanılan sinirlere zarar veren bir hastalıktır. Beynin sol ve sağ yarısını (korpus kallozum (Görsel 1)) bağlayan dokunun yokluğu (agenezi) veya malformasyonu da; bu bozukluğu olan çoğu insanda görülür.

Görsel 1: Beyin yan görünüm
Görsel 1: Beyin yan görünüm

Andermann sendromundan etkilenen kişilerde anormal veya eksik refleksler (arefleksi) ve zayıf kas tonusu (hipotoni) vardır. Kas kaybı (amyotrofi), şiddetli progresif halsizlik ve uzuvlarda duyu kaybı ve ritmik titreme (ürperme) yaşarlar. Tipik olarak 3-4 yaşları arasında yürümeye başlarlar ve genç yaşlarına kadar bu yeteneklerini kaybederler. Yaşlandıkça, bu bozukluğu olan kişiler sıklıkla, belirli eklemlerin hareketini kısıtlayan, kontraktür denilen eklem deformasyonları geliştirirler. Etkilenen bireylerin çoğunda, cerrahi müdahale gerektirebilecek omurgada anormal eğrilik (skolyoz (Görsel 2)) gelişir.

Görsel 2:Skolyozlu normal omurga ve omurga
Görsel 2:Skolyozlu normal omurga ve omurga

Andermann sendromu ayrıca, doğrudan beyinden çıkan, baş ve boynunun çeşitli bölgelerine yayılan bazı kranyal sinirlerin (Görsel 3) anormal işlevine yol açar. Kranyal sinir problemleri yüz kaslarında zayıflık, göz kapaklarında sarkıklık (ptozis) ve gözlerle hareketlerin takibinde zorlanma (bakış palsisi) ile sonuçlanabilir.

Görsel 3: Kranial sinirler
Görsel 3: Kranial sinirler

Andermann sendromlu bireyler genellikle hafif veya şiddetli olabilen zihinsel engellidir ve bazılarıda nöbet geçirir. Ayrıca genellikle ergenlikte görülen depresyon, anksiyete, gerginlik, paranoya ve halüsinasyonlar gibi psikiyatrik semptomlar geliştirebilirler.

Andermann sendromlu bazı kişiler, geniş aralıklı gözler (oküler hipertelorizm); geniş, kısa bir kafatası (brakisefali (Görsel 4)); ağzın üst kısmında sert damaktan yüksek bir kavis; diğer ayak parmaklarının üzerinden geçen büyük bir parmak; ikinci ve üçüncü ayak parmaklarının kısmi birleşimi (sindaktili: el veya ayak parmakları arasında perde bulunması) gibi değişik fiziksel özelliklere sahiplerdir.

Görsel 4: brakisefali
Görsel 4: brakisefali

Andermann sendromu kısaltılmış bir yaşam beklentisi ile ilişkilidir, ancak etkilenen bireyler sıklıkla erişkinlikte yaşarlar.

Sıklık

Andermann sendromu, en sık kuzeydoğu Quebec’teki Saguenay-Lac-St.-Jean ve Charlevoix bölgelerinin Fransız-Kanada’lı popülasyonunda görülür. Bu popülasyonda, Andermann sendromu 2.000 yeni doğanın neredeyse 1’inde görülür. Bu bozukluğu olan sadece birkaç kişi dünyanın diğer bölgelerinde tanımlanmıştır.

Nedenler

SLC12A6 genindeki mutasyonlar Andermann sendromuna neden olur. SLC12A6 geni, K-Cl kotransporter adı verilen bir proteini yapmak için talimatlar sağlar. Bu protein yüklü potasyum (K) ve klor (Cl) atomlarını (iyonlarını) hücre zarı boyunca hareket ettirir. Pozitif yüklü potasyum iyonları ve negatif yüklü klor iyonları bir araya getirilir (kotransporter), böylece hücre zarının içindeki ve dışındaki yükler değişmez (elektronötral).

İyonların hücre membranları boyunca elektronötral olarak taşınması, vücudun birçok fonksiyonunda rol oynar. SLC12A6 geninden üretilen K-Cl kotransporterinin spesifik fonksiyonu bilinmemekle birlikte, sinir dokusunun gelişimi ve korunumu için kritik görünüyor. Hücrelerdeki ve hücreler arası boşluklardaki potasyum, klor veya su miktarlarının düzenlenmesinde rol oynayabilir. K-Cl kotransporter proteini ayrıca iyon konsantrasyonlarına duyarlı diğer proteinlerin aktivitesini düzenlemeye yardımcı olabilir.

Andermann sendromuna neden olan SLC12A6 genindeki mutasyonlar, K-Cl kotransporter proteininin fonksiyonunu bozar. Normalde SLC12A6 geninden üretilen fonksiyonel protein eksikliğinin, korpus kallosum gelişimine ve hareket ve duyum için gerekli sinyalleri ileten sinirlerin korunmasına engel olarak Andermann sendromunun belirti ve semptomlarına yol açtığı düşünülmektedir.

Kalıtım Modeli

Bu durum otozomal resesif bir model (Görsel 5) ile kalıtılır, yani her bir hücredeki genin her iki kopyası da mutasyonlara sahiptir. Otozomal resesif hastalığı olan bir bireyin ebeveynlerinin her biri mutasyona uğramış genin bir kopyasını taşır, ancak bunlar genellikle durumun belirtileri ve semptomlarını göstermezler.

Görsel 5: Otozomal Resesif Kalıtım
Görsel 5: Otozomal Resesif Kalıtım

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • ACCPN
  • Nöronopati ile korpus kallozum agenezi
  • Periferik nöropatili korpus kallozum agenezi
  • Korpus kallozumun polinöropatili agenezi
  • Charlevoix hastalığı
  • Korpus kallozum agenezisi ile kalıtsal motor ve duyu nöropatisi
  • HMSN/ACC

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/andermann-syndrome

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

2 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir