in

Sevgi DoluSevgi Dolu

ADAR Geni Nedir?

ADAR Geni: Fonksiyon, Sağlık Durumları ve Kromozomal Konum

İçindekiler

ADAR Geni: Adenosin Deaminaz, RNA’ya Özgü

Normal Fonksiyonu

ADAR geni, RNA’ya özgü adenosin deaminaz 1 (ADAR1) adlı bir proteinin üretilmesi emrini verir. Bu protein, DNA’nın kimyasal bir kuzeni olan ribonükleik aside (RNA) (düzenleme) değişiklikler yapmaya katılır. Spesifik olarak, RNA’ya bağlanır ve adenozin olarak adlandırılan bir RNA yapı bloğunu (nükleotit) inosin olarak adlandırılan başka bir nükleotide değiştirir.

ADAR1 proteini, bağışıklık sisteminin yabancı istilacılara (patojenlere) erken yanıtı olan doğal bağışıklık cevabının kontrolünde yer alır. ADAR1 tarafından gerçekleştirilen adenosin-inosin düzenlemesinin, bağışıklık sisteminin saldırıya uğraması gereken bir virüse ait olduğu şeklinde yorumlayabileceği vücuttaki RNA’nın belirli bölgelerini değiştirdiği düşünülmektedir. Bu şekilde, protein bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularının uygunsuz hedeflenmesini önlemesine yardımcı olur.

ADAR1 proteininin, insan immün yetmezlik virüsü (HIV) ve hepatit C gibi bazı virüslerin RNA’larını modifiye ederek çoğalmasını ve yayılmasını engellediği de düşünülmektedir. Buna ek olarak, ADAR1 proteini, nörotransmiterler ile etkileşime giren reseptör proteinleri için RNA planını değiştirerek vücuttaki belirli bölgelerdeki nörotransmiterler olarak adlandırılan belirli kimyasal habercilerin işlevini kontrol eder. Çalışmalar, ADAR1 proteininin iyi anlaşılmayan başka işlevlere sahip olabileceğini düşündürmektedir.

Genetik Değişikliklerle Bağlantılı Sağlık Durumları

Aicardi-Goutières Sendromu

Aicardi-Goutières sendromu olan kişilerde, ağır beyin disfonksiyonu (ensefalopati), deri lezyonları, bağışıklık sistemi anormallikleri ve diğer sağlık problemleri içeren bir bozuklukta en az 30 ADAR gen mutasyonu tanımlanmıştır. Bu mutasyonların bazıları, RNA’ya bağlanma kapasitesinin daha düşük olduğu bir ADAR1 proteinine yol açar; diğerleri proteinin RNA düzenleme fonksiyonunu bozar. Sonuç olarak, bağışıklık sisteminin kontrolü zayıflar ve bağışıklık sistemi vücudun kendi doku ve organlarına saldırır ve Aicardi-Goutières sendromunun belirti ve bulgularına yol açar.

Diğer Bozukluklar

Dischromatosis symmetrica hereditaria bulunan insanlarda 180’den fazla ADAR gen mutasyonu tespit edilmiştir. Bu bozukluk, genellikle bebeklik veya erken çocukluk döneminde ortaya çıkan yüz, eller ve çevredeki ciltten daha koyu veya daha hafif olan çillere benzer lekeler (maküller) ile karakterizedir.

Dyschromatosis simetrica hereditariaya neden olan ADAR gen mutasyonları, daha az işlevsel ADAR1 proteini ile sonuçlanır. Bu proteinin derideki işlevi bilinmemekle birlikte, araştırmacılar yanlış RNA düzenlemesinin, normalden daha fazla veya daha az aktif olan pigment üreten hücreler (melanositler) ile sonuçlanabileceğini ve bu bozuklukta ortaya çıkan cilt lekeleriyle sonuçlanabileceğini ileri sürmektedir.

ADAR gen mutasyonları, Aicardi-Goutières sendromunda ortaya çıkan farklı nörolojik problemleri olan kişilerde ve bu bozuklukta ortaya çıkan diğer belirti ve semptomlar olmadan da tanımlanmıştır.

Bu Gen için Diğer İsimler

  • 136 kDa çift zincirli RNA bağlayıcı protein
  • ADAR1
  • RNA 1-A üzerinde etkili adenozin deaminaz
  • AGS6
  • DRADA
  • DSH
  • DSRAD
  • dsRNA adenosin deaminaz
  • G1P1
  • IFI-4
  • IFI4
  • İnterferon kaynaklı protein 4
  • İnterferon-uyarılabilir protein 4
  • K88DSRBP
  • P136

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/gene/ADAR

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/3d-view/ngl/2ljh

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

2 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir