Ahmet Tuna Özen
Giriş
SS, SST ya da SOM olarak adlandırılan somatostatin hormonu, büyüme hormonlarını inhibe eden bir hormondur. Hormonların salgılanmasını engelleyerek vücudun çeşitli bölgelerinde etkinliğini gösterir. SS hakkında bilgi sahibi olmak sizi endokrin sistemin karmaşık yapısını anlamaya bir adım yaklaştırırken bu hormonun hayatınız üstündeki etkilerini de anlamanızı sağlayacaktır.
Somatostatin hormonu birçok bez tarafından sentezlenmesine karşın vücudumuzda ilk olarak sinir ve sindirim sistemlerinde kendini gösterir. SS hormonunun ilk görevi diğer hormonların üretimine engel olmak ve hücrelerin tümörleşmesi gibi durumlarda yani kontrol dışında gerçekleşen sürekli bölünmelerin önüne geçmektir. SS aynı zamanda gastrointestinal sistem içerisindeyken nörotransmitter madde özelliği gösterir.
Somatostatin Ne Yapar?
Somatostain vücudumuzun çeşitli bölgelerinde etkinliğini gösterir. Hipotalamusta bulunan hipofiz bezinde üretilen tiroid uyarıcı hormon ve büyüme hormonu da dâhil olmak üzere salgılanan hormonların düzenlenmesinde görevlidir. Pankreasta ise insülin ve glukagonun da içinde bulunduğu pankreas hormonlarını etkisiz hale getirebilir. SS hormonu gastrointestinal sistemde ise sekritin hormonu, mide salgısı ve gastrin hormonu gibi sindirim hormonlarının salınımını azaltır.
Somatostatin İnhibitörüyle Oluşabilecek Problemler
İnhibitör olmasından kaynaklı vücuttaki hormon seviyelerinin dengelenmesinde oldukça önemlidir, bununla beraber belirli birkaç hormonun fazla üretilmesi durumunda etkisinin görünmesini önlemektedir. Bu da demek oluyor ki SS seviyesindeki düşüklüğe bağlı olarak diğer hormonların yüksekliği gözlenir. Çok nadir de olsa büyüme hormonu üstündeki etkisi çok tehlikeli olabilir.
Somatostatinoma olarak adlandırılan endokrin tümörüne sahip olan insanların vücutlarında yüksek miktarda SS salgılanmasına neden olur. Endokrin tümörü vücuttan bağımsız bir şekilde hormon üretmeye başlar. Fazla üretimin sonucu olarak insülin gibi SS tarafından normalde de baskılanan hormonların daha da baskılanması açığa çıkar. Bu durumda vücutta büyük sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Eğer SS seviyeniz normalden farklıysa endokrinoloji uzmanına gitmeli ve bu anomalinin sebeplerini araştırmalısınız. Eğer somatostatinomaya sahipseniz hormon seviyenizin normale dönmesi için tümörün vücudunuzdan alınması gerekebilir.
SS’nin kimyasal olarak değiştirilmiş halleri belirli endokrin rahatsızlıklarında hormon düzenleyici olarak medikal tedavide kullanılır. Sentetik hormon, tümörlerin gelişmesini yavaşlatmak için ve gastrointestinal hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.
Kaynak: https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/somatostatin
Görsel Kaynak: https://adoosimg.com/guide-to-pancreatitis/
Editör: Berfin Sucu