Ramon Barba Kimdir?

Giriş

Ramon Barba, Filipinler’de özellikle mango sanayisindeki gelişmelere tarımsal açıdan katkıda bulunan bireyler arasında tanınmış, Filipinli bir bilim adamıdır.

Barba bir yıl içerisinde mango ağaçlarının bir yerine üç katı çiçeklenmesini ve meyve vermesini sağlayan bir metot geliştirdi ve böylece üretimi ciddi bir şekilde artırdı.

2013 yılında Ramon Barba, önemli ürün türlerinin mikro çoğaltılmasına ve mango çiçeklenmesinin başlangıcına odaklanarak bitki fizyolojisi alanında seçkin başarılara sahip olmasından dolayı Filipinler’de Ulusal Bilim İnsanı oldu.

Hayatının İlk Yılları ve Özgeçmişi

Ramon Barba, 31 Ağustos 1939 tarihinde doğdu ve ailedeki dört çocuğun en küçüğüydü. Babası Juan Madamba Barba avukattı ve annesi Lourdes Cabanos, Ramon gibi Filipin Üniversitesi’nin mezunuydu.

1951 yılında ilköğretimini Sta’da tamamladı ve Rosa Akademi grubunda en yüksek üçüncülüğe sahipti. Daha sonra Barba, orkidelerle ilgisi araştırmasıyla tanınan ve biyoloji laboratuvar derslerinde öğretmeni olan ünlü Dr. Helen Layosa Valmayor ile tanıştığı Filipin Üniversitesi’ne gitti.

Los Banos’taki Filipin Üniversitesi’nde “Laguna” derecesini bitirdi. 1958 yılında, tarım bilimi ve meyve üretimindeki önemiyle Fen Bilimleri Fakültesi’nde ziraat bölümünden mezun oldu ve derecesini aldı.

Bu bölümdeki çalışmalarının ilham kaynakları; Bureau of Plants and Industry (BPI)’de memur olan büyükbabası Juan Cabanas ve Filipinler’de bahçe tarımının babası olarak görülen Dr. L.G. Gonzales’dir.

Kariyer Yolu

Mezun olduktan sonra, 1958’ten 1960 yılına kadar Filipinler Tarım Koleji Üniversitesi Tarım Bilim Bölümü’nün Meyve Bitkileri Alt Bölümü’nde yardımcı öğretim görevlisi olarak hizmet etti.

Barba, Georgia Üniversitesi’ne katılmasını sağlayan bursu almak için üniversitesindeki işinden ayrıldı. Orada, küf asidi (giberellik asit) ve potasyum nitrat içeren gübreleri kullanarak bitkilerin nasıl çiçekleneceğiyle ilgili çok sayıda deney gerçekleştirdi. 1962 yılında, Georgia Üniversitesi Bahçecilik Bilimi bölümünden yüksek lisans derecesiyle mezun oldu.

Bitki fizyolojisi alanında doktora yaparak, tropikal meyvelerde ve Hawaii’deki Doğu-Batı Merkezi’nde doku kültürü alanında uzmanlaşarak eğitiminin ilerlemesi sağladı.

1967 yılında, bahçecilikte Ph.D. akademik derecesiyle doktorasını kazandı.

1969 yılında, Barba UPCA’da yardımcı asistan olarak göreve alındı, daha sonra 1975 yılında istifa etti. 1981’de ise profesör olarak tekrardan atandı.

1975 yılından 1980’nin sonuna kadar Bitki Yetiştirme Enstitüsü Bitki Hücresi ve Doku Kültürü Laboratuvarı’nın yazılım öncüsüydü. Aynı zamanda, kariyeri boyunca birçok özel danışmalık görevinde de bulunmuştur.

Kariyer ve Mango Bahçeciliği Alanındaki Katkıları

Filipinler büyük çapta tarım ülkesi olarak bilinir ve Barba’nın mango ihracatının ilerlemesine yardım etmek için çözüm bulma kararlılığı kendi ülkesine yarar sağladı. Ancak başarıya giden yol kolay değildi.

Mango senede bir mahsul sağlayan bir mevsimsel ağaçtı ve bu ağaçların daha fazla meyve vermeden önce doğal olarak zaman harcamaları sebebiyle ülkenin ihracattan gelen yüksek dış gelirlerini elde etme gücünü sınırlıydı.

Filipinli mango yetiştiricileri hâlihazırda mango ağaçlarını olgunlaştıracak bir sisteme sahipti ve bu sistem çiçeklenmenin başlamasını sağlamak için duman (lekeleme) kullanmayı içeriyordu. Barba daha öğrenciyken bunun zahmetli ve pahalı bir teknik olduğunu gördü ve mango ağaçlarının çiçeklenmesine neden olacak daha kolay bir teknik olması gerektiğini düşündü.

Ramon Barba eterle ilgili kimyasal bir spreyin (kloroetilfosfonik asit) çiçeklenmeyi sağlayacağını öne sürdü ama denemelere başlamak için gerekli izinleri toplayamadı. Öncesinde eter ve potasyum nitrat kullanarak bir araştırma yürüttü ve bu suni gübreleri mango ağaçları üzerinde denemek için bir deney gerçekleştirmek istedi.

Barba mango ağaçlarının daha sık çiçeklenmesi için geliştirdiği tekniğin uygulanmasını teklif ettiğinde pek çok retle yüzleşti. Barba’nın Quimara Çiftliği’ndeki arkadaşları olan Bay ve Bayan Jose Quimson’un yardımları sayesinde, Ramon Barba 10-12 yaşlarındaki 400 mango ağacı üzerindeki uygun ağaç dallarına sırayla eter ve potasyum nitrat spreyleme işlemini içeren bir deneyi gerçekleştirdi.

İşin ilginç tarafı, bu basit deneyin potasyum nitrat çözümüyle püskürtülmüş dalların üzerindeki sonuçları şaşırtıcıydı. Bir kilo potasyum nitratı yüz litre suyla birleştirip seçilen ağaç dallarına spreyledikten bir hafta sonra filizler oluşmaya başladı.

Barba icadının patentini aldı ancak hiçbir patent ücreti talep etmedi böylece bulgularının dünya genelindeki mango yetiştiricilerine yarar sağlamasına izin verdi. Çok geçmeden, ağaçların büyüme devrini hızlandıran ve çiçeklenmeyi ilerleten “Flush” isimli bitki çoğaltıcıyı geliştirdi.

İleri çalışmalara mango ağaçları üzerine Flush spreylemesi rehberlik etti. Bu ürün mango mahsulünü üçe katladı; yılda bir yerine üç katı mango elde etmek %15 daha küçük meyvelere sebep oluyordu ancak mangolar kaliteliydi. Daha sonraki araştırmalar spreylenmiş ağaçların 30 yıl sonrasında bile hala meyve verebildiğini gösterdi.

Diğer Araştırma

Barba, muz bitkisi için fazla miktarda dirençli ve hastalıksız ekim materyallerinin üretimini sağlayan bir doku kültürü işlemi geliştirdi. Aynı zamanda şeker kamışı için büyük miktarda ekim materyallerinin seri üretimini sağlayan bir doku kültürü işlemi de geliştirdi.

Barba araştırma grubuyla, 40’tan fazla meyve ürünleri, süs bitkileri, fidanlık ürünleri, su bitkileri ve orman ağaçları için mikro çoğaltma protokollerini icat etti.

Ramon Barba’nın Çabalarının Olumlu Etkileri

Ramon Barba, mango ağaçları için çiçeklenmeye neden olan yöntemi keşfetmesi sayesinde Filipinler’deki mango endüstrisi gelişti. Mango üreticileri haricinde, kimyasal böcek ilaçlama üreticileri, hasatçılar, satıcılar ve diğer mango üretimiyle alakalı küçük işçi grupları gibi ticaret sektörleri Barba’nın keşfinden faydalandı. Ayrıca, bu teknoloji kaju cevizini de içeren birçok meyve ağaçları üzerinde başarılı bir şekilde uygulandı.

2013 yılında, Ramon Cabanos Barba önemli ürün türlerinin mikro çoğaltılmasına ve mango çiçeklenmesinin başlangıcına odaklanıp bitki fizyolojisi alanında seçkin başarılara sahip olduğu için Filipinler Ulusal Bilim İnsanı ismi ve rütbesiyle onurlandırıldı.

2004 yılında Barba, Filipinler Ulusal Bilim ve Teknoloji Akademisi’ne üye seçildi.

Barba 1974 Tarım Ödülleri’nde Filipinler’in En Genç On Seçkin Adamı ödülünü aldı. 1974 ve yine 1981’de Filipinler Crop Science Society En İyi Makale Ödülü’yle Barba’yı onurlandırdı.

Kaynak: https://www.famousscientists.org/ramon-barba/

Görsel Kaynak: https://assets.rappler.com/612F469A6EA84F6BAE882D2B94A4B421/img/B653B2056D9D4E78B6E5B5EAF556B159/ramon-barba-profile1-spanela-640.jpg

Editör: İrem Ezgi Ustaoğlu