Yağmur KARTAL
Giriş
Parmak izini genetik mi belirler? Her insanın parmak izi benzersizdir,bu yüzden uzun yıllar boyunca insanları tanımlamanın yolu olarak kullanılmıştır. Şaşırtıcı biçimde kişilerin parmak izini etkileyen faktörler hakkında çok az şey bilinmektedir. Diğer birçok karmaşık özellik gibi, çalışmalar genetiğin ve çevresel faktörlerin rol oynadığını söylüyor.
Bireyin parmak izi, parmak pedlerinin üzerindeki kabarık deri çizgilerinin, dermatoglifik de denir, üzerindeki desene dayanır. Bu kabarık çizgiler ayrıca ayak parmaklarında,avuç içinde ve ayak tabanında da vardır. Parmak izinde kabarıklığın, kavisin ve düğümün aynı olabilmesine rağmen, desendeki detaylar bireye özgüdür.
Çalışma
Dermatoglifik doğumdan önce gelişir ve hayat boyu aynı kalır. Kabarık çizgiler fetüs gelişiminin üçüncü ayından itibaren gelişmeye başlar ve altıncı ayda şekillerini alırlar. Bu kabarık çizgilerin özelliği net değil, ancak dokunma hassasiyetini arttırırlar.
Dermatoglifiklerin şeklini,boyutunu ve aralıklarını genetik etkiler. Çalışmalar birçok genin dahil olduğunu, bu yüzden kalıtım modeli basit değildir. Genler çeşitli cilt katmanlarının, kasların, yağ dokunun ve kan damarlarının gelişimini kontrol ediyor. Bu da kabarık çizgilerin desenlerinin belirlenmesinde de rol alabilir demek. Kabarık çizgi desenlerinin ince detayları, rahim içi de dahil olmak üzere, fetüs gelişimi boyunca diğer faktörlerden etkilenir. Bu gelişimsel faktörler dermatoglifiklerin her insanda farklı olmasına neden olur. Aynı DNA’ya sahip olan ikizler bile farklı parmak izine sahiptirler.
Sonuç
Dermatoglifik oluşumunda yer alan az sayıda gen tanımlanmıştır. Anormal veya eksik dermatoglifiklerinde oluşan nadir hastalıklar, genetik temelleri hakkında birkaç ipucu sağlar. Örneğin, adermatoglyphia olarak bilinen hastalık dermatoglifik tarafından karakterize edilir. Bazen derinin diğer anormallikleriyle birlikte, adermatoglifiye SMARCAD1 olarak adlandırılan gendeki mutasyonlar neden olur. Bu gen dermatoglifik oluşumu için açıkça önemli olmasına rağmen, gelişimindeki rolü belirsizdir.
Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/primer/traits/fingerprints
Görsel Kaynak: https://www.shutterstock.com/tr/image-vector/black-fingerprints-vector-662016160
Editör: Sibel Öncel