Nootropikler

Tanım

Bilişsel işlevlerin performansını artıran takviyeler (veya bileşikler) nootropikler veya akıllı ilaçlar olarak adlandırılmaktadır. Reçeteli veya reçetesiz nootropikler bulunur. Uyarıcı etkilere sahip ilaçlar, reçeteli nootropikler olarak adlandırılır. Bu tip nootropikler,DEHB ( Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu), Alzheimer hastalığı veya narkolepsi gibi tıbbi hastalıkların belirtilerine direnebilirler. Düşünme, hatırlama gibi zihinsel işlevlerin üzerinde bazı etkileri olabilen hastalıkları tedavi etmeyen nootropikler ise reçetesiz ilaçlardır.

Çeşitleri

Nootropikler olarak çok çeşitli ürünler vardır. Bunlar arasında en popüler olanlardan bazıları, sağlıklı beyin işlevleri ile bağlantılı olduğu düşünülen, gıdalardan elde edilen lipitler, fitokimyasallar, vitaminler ve antioksidanların karışımıdır. Genellikle gıdalardan ortaya çıkarılan bileşenlerin çoğu, özellikle omega-3’ler ve flavonoidlerin, beyin sağlığını ve işlevlerini iyileştirdiği görülmektedir. Fakat beyin için iyi gelen maddeleri ve diğer besinleri içeren tezgah üstü ilaçların (OTC) faydalarını destekleyen kanıtlar güçlü değildir.

Ritalin ve Adderall gibi amfetaminler en etkili nootropiklerdir. Bunlar ve diğer nootropikler, dikkat, uyanıklık ve enerjiyi düzenleyen bir nörotransmitter olan beyindeki dopamin düzeylerini artırmaktadır. Uyarıcılar en fazla DEHB olan bireylerde etkili olmaktadır. Nootropikler ruh halini iyileştirir, fakat insanlar nootropiklerin etkisi altındayken aşırı etkinken, ilacın etkisinin geçmesi ile birlikte bunalım belirtileri göstermektedir. Bu yüzden uzmanlar, zengin bir diyetin beraberinde yeterli uyku ve egzersiz sağlayarak bilişsel işlevleri geliştirmede tercih edilebileceğini savunmaktadır.

Kaynaklar:

Görsel Kaynak: https://www.shutterstock.com/tr/image-vector/brain-treatment-low-poly-3d-render-1464187604

Editör: Sibel Öncel