BScs. Habibe GÖREN
Giriş
İkiz çocuklara hamile kalma olasılığı karmaşık bir özelliktir, bu durum ikizlerin çeşitlerine bağlı olarak muhtemelen birden fazla genetik ve çevresel faktörden etkilenir. İkizler iki şekilde sınıflandırılır; bunlardan bir tanesi monozigotik (MZ, tek yumurta) ikizler, diğeri ise dizigotik (DZ, çift yumurta) ikizlerdir.
Tek/Özdeş ikizler olarak da adlandırılan monozigotik(MZ) ikizler, bir yumurta hücresinin bir sperm hücresi tarafından döllenmesiyle meydana gelir. Ortaya çıkan zigot, gelişimin çok erken dönemlerinde ikiye ayrılır ve iki ayrı embriyonun oluşumuna yol açar. MZ ikizleri dünya çapında her 1000 doğumda 3 ila 4 arasında görülür. Araştırmalar, MZ ikizlenmesi vakalarının çoğunun genetik faktörlerden kaynaklanmadığını göstermektedir, Bunun yanı sıra genetiğin bir rol oynayabileceğini gösteren beklenenden daha fazla sayıda MZ ikizine sahip birkaç aile rapor edilmiştir. Bu hipotez doğrulanmamış olmasına rağmen, hücreleri birbirine yapışmasında rol oynayan genlerin MZ ikizlenmesine katkıda bulunması mümkündür. Fakat çoğu zaman MZ ikizlenmesinin nedeni bilinmemektedir.
Çift yumurta ikizleri olarak da adlandırılan dizigotik (DZ) ikizler, iki yumurta hücresinin her biri aynı adet döngüsünde farklı bir sperm hücresi tarafından döllendiğinde ortaya çıkar. DZ ikizleri, MZ ikizlerinden yaklaşık iki kat daha yaygındır. Ayrıca DZ ikizlere sahip bir anne veya kız kardeşi olan kadınların kendilerinin de DZ ikizlerine sahip olma olasılıkları yaklaşık iki kat daha fazladır.
DZ ikizlenmesinin, tek bir adet döngüsünde birden fazla yumurtanın salınması olan hiperovülasyonun bir sonucu olduğu düşünülmektedir. DZ ikizlemesinin ailelerde nasıl işlediğini açıklamak için araştırmacılar, hiperovülasyon şansını artıran genetik faktörleri araştırdılar. Bununla birlikte, belirli genlerin katkılarını inceleyen çalışmaların karışık ve çelişkili sonuçları olmuştur. İnsanlarda çok az spesifik gen, hiperovülasyon veya artmış DZ ikizlenme olasılığı ile kesin olarak ilişkilendirilmiştir.
DZ ikizlerine sahip olma şansını etkilediği bilinen diğer faktörler; annenin yaşı, etnik köken, diyet, vücut kompozisyonu ve diğer çocukların sayısı olarak verilebilir. Bunlara ek olarak, in vitro fertilizasyon (IVF) gibi yardımcı üreme teknolojileri de artan DZ ikiz sıklığı ile ilişkilidir.
Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/primer/traits/twins
Görsel Kaynak: https://psychlite.wordpress.com/tag/genetics/
Editör: İrem Ezgi Ustaoğlu
1 Yorum