Genetik Ayrımcılık Nedir?

Genetik ayrımcılık, kişinin genetik olarak yaşadığı mutasyonların değerinin yükselmesi sebebiyle sigorta şirketi veya işverenleri tarafından kişiye farklı muamele uygulandığında ortaya çıkan bir durumdur. Bu ayrımcılıktan kaynaklı yaşanan korku durumu gen testi yaptıran insanlar arasında oldukça yaygın bir duygudur.

Genetik Ayrımcılıktan Korunmayı Sağlayan Yasalar Nelerdir?

Federal ve eyalet seviyesindeki bazı yasalar genetik ayrımcılığa karşı insanları korur. Bilhassa, federal yasada bulunan “Genetik Bilgi Ayrımcılık Yasası (GBAY)” insanları maruz kaldıkları bu tür ayrımcılıktan korumak için tasarlanmıştır.

GBAY iki ana başlıktan oluşmaktadır; 1. Başlık, sağlık sigortası ve genetik ayrımcılık üstüne, 2. Başlık ise çalışma alanında yaşanan genetik ayrımcılığı yasaklamak üzerine tasarlanmıştır. 1. Başlık sigorta şirketlerinin kişinin genetik bilgilerini kullanarak kişinin sağlık sigortasının uygunluğuna ya da kapsamına karar vermesini illegal kılar. Bu başlık 21 Mayıs 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2. Başlık işverenlerin insanların genetik bilgilerini göz önünde bulundurarak kişiyi işten çıkarmak, terfi ettirmek ve iş ile ilgili birkaç durumu da karar verilmesinin illegal olduğunu açıklamıştır. Bu başlık 21 kasım 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Genetik Ayrımcılık Yasalarının Etkili Olmadığı Bazı Durumlar Nelerdir?

GBAY ve diğer yasalar bazı koşular altında insanları bu durumdan koruyamaz. Örneğin, işveren kurumunda 15’den az çalışan bulunduruyorsa GBAY geçersizdir. GBAY sağlık sigortası dışındaki sigorta türlerinden de (maluliyet, hayat ve bakım sigortası gibi) insanları korumamaktadır.

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/primer/testing/discrimination

Görsel Kaynak: https://housecallsmag.com/2019/10/09/new-recommendations-for-the-hpv-vaccine/

Editör: Hazal Kalsın DEMİR