in

EntellektüelEntellektüel ÇalışkanÇalışkan

FLNB Geni Nedir?

FLNB Geni İşlevi ve Gene Bağlı Sağlık Koşulları

İçindekiler

FLNB Geni: Filamin B

Normal İşlev

FLNB geni, hücrelere yapı sağlayan, şeklini değiştirebilen ve hareket yeteneği kazandıran hücre iskeleti ağını oluşturan filamin B isimli proteinin üretilmesinden sorumludur. Filamin B, aktin proteinine bağlanarak hücre iskeletinin oluşturulmasına yardımcı olur. Ayrıca, hücre sinyallemesi ve dokular büyüdükçe hücre iskeletindeki değişimin belirlenmesi gibi farklı işlevleri yerine getirebilmek için aktin proteini, diğer birçok proteine bağlanabilir.

Filamin B, doğum öncesinde iskeletin gelişimine katkı sağlar. Kıkırdak yapının oluşmasını sağlayan kondrosit hücrelerinde ve vücudun birçok dokusunda ifade edilirler. Kıkırdak, erken gelişim evresinde iskeletin büyük bir kısmını oluşturan esnek ve sert bir dokudur. Kıkırdağın çoğu daha sonra ossifikasyon süreci sonunda kemiğe dönüştürülür fakat kıkırdak kemiklerin uçlarını korumaya ve örtmeye devam eder. Burunda, solunumda (trakea ve bronşlar) ve dış kulak yapısında bulunur. Filamin B, kondrositlerin normal hücre proliferasyonu (hücre bölünmesi), farklılaşması (olgunlaşması) ve kıkırdağın kemikleşmesi için önem arz etmektedir.

Genetik değişikliklere Bağlı Sağlık Koşulları

Atelosteogenez Tip 1

Vücudumuzdaki kemiklerin gelişimini etkileyen, en az yedi mutasyon ile tanımlanmış bir genetik bozukluktur. Mutasyonlar, filamin B protein dizisinin bir kısmını silerek anormal bir protein oluşmasına veya proteinin yapısında bulunan aminoasitleri değiştirerek anormal protein üretilmesi ile sonuçlanır.  Bu anormal protein, kondrositlerin normal proliferasyonuna ya da olgunlaşmasına müdahalede bulunabilen, ossifikasyon sürecini bozabilen, atelosteognez tip 1’in belirti ve semptomlarının görülmesine yol açan atipik işleve sahiptir.

Atelosteogenez Tip 3

Vücudumuzdaki kemiklerin gelişimini etkileyen, en az altı mutasyon ile tanımlanmış bir genetik bozukluktur. Mutasyonlar, filamin B protein dizisinin bir kısmını silerek anormal bir protein oluşmasına veya proteinin yapısında bulunan aminoasitleri değiştirerek anormal protein üretilmesi ile sonuçlanır.  Bu anormal protein, kondrositlerin normal proliferasyonuna ya da olgunlaşmasına müdahalede bulunabilen, ossifikasyon sürecini bozabilen, atelosteognez tip 3’ün belirti ve semptomlarının görülmesine yol açan atipik işleve sahiptir.

Boomerang Displazisi

Vücudumuzdaki kemiklerin gelişimini etkileyen, en az iki mutasyon ile tanımlanmış bir genetik bozukluktur. Mutasyonlar, filamin B protein dizisinin bir kısmını silerek anormal bir protein oluşmasına veya proteinin yapısında bulunan aminoasitleri değiştirerek anormal protein üretilmesi ile sonuçlanır.  Bu anormal protein, kondrositlerin normal proliferasyonuna ya da olgunlaşmasına müdahalede bulunabilen, kemikleşmeyi bozabilen ve boomerang displazisinin belirti ve semptomlarının görülmesine yol açan atipik işleve sahiptir.

Larsen Sendromu

Vücudumuzdaki kemiklerin gelişimini etkileyen, en az on üç mutasyon ile tanımlanmış bir genetik bozukluktur. Mutasyonlar, filamin B protein dizisinin bir kısmını silerek anormal bir protein oluşmasına veya proteinin yapısında bulunan aminoasitleri değiştirerek anormal protein üretilmesi ile sonuçlanır.  Bu anormal protein, kondrositlerin normal proliferasyonuna ya da olgunlaşmasına müdahalede bulunabilen, kemikleşmeyi bozabilen ve larsen sendromunun belirti ve semptomlarının görülmesine yol açan atipik işleve sahiptir.

FLNB genine ait benzer mutasyonların dört farklı FLNB gen hastalığına (Atelosteogenez Tip1, Atelosteogenez Tip3, Boomeran Displazisi, Larsen Sendromu) neden sebep olduğu henüz kesin değildir. FLNB geni 2’den 5’e kadar olan eksonlardaki bazı mutasyonların en zararlı etkilere sahip olduğu görülmektedir. En şiddetli mutasyonlar genellikle Atelostoegenez tip 1 ve Boomerang Displazisine neden olurken daha az şiddetli bozukluklar olan Atelosteogenez tip 3 ve Larsen Sendromuna yine 2’den 5’e kadar olan eksonlardaki daha az şiddetli mutasyonlar ya da 27’den 33’e kadar olan eksonlardaki mutasyonlar sebep olmaktadır.

Spondilo Karpotarsal Sinostoz Sendromu

Vücumuzdaki kemiklerin gelişimini etkileyen bu bozukluğa en az beş FLNB gen mutasyonu sebep olmaktadır. Genin herhangi bir bölgesinde oluşan mutasyonlar, kararsız ve hızlı parçalanabilen anormal düzeyde kısa filamin B proteininin üretilmesine neden olmaktadır. Filamin B proteinin kaybı omurgada, ayak ve el bileklerinde kemik füzyonuna, Spondilo Karpotarsal Sinostoz sendromunun başka belirti ve semptomlarına sebep olan ektopik ossifikasyona sebep olmaktadır.

Diğer Bozukluklar

FLNB geninde görülen birkaç yaygın polimorfizm, kemikleri kırılgan ve zayıf hale getiren osteoporoz (düşük kemik mineral yoğunluğu) ile ilişkilendirilmiştir. FLNB gen varyasyonları, kemik yapısının yaşam süresince korunmasını etkileyebilir. Kemik mineral yoğunluklarında farklılıklara sebep olabilir.

Bu Gene Ait Diğer İsimler

  • ABP-278
  • ABP-280 homologu
  • aktin bağlayıcı protein 278
  • aktin bağlayıcı benzeri protein
  • beta-filamin
  • FH1
  • filamin B, beta
  • filamin homolog 1
  • filamin-3
  • filamin-B
  • FLN-B
  • FLN1L
  • FLNB_ HUMAN
  • LRS1
  • TABP
  • TAP
  • tiroid otoantijen
  • kesilmiş AKB
  • kesilmiş aktin- bağlayıcı protein

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/gene/flnb/

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/3d-view/2WA5/1

Editör: Seray YETKİN

Ne düşünüyorsunuz?

6 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir