in

ÇalışkanÇalışkan

FGF23 Geni Nedir?

FGF23 Geni; Normal Fonksiyonu, Sağlık Koşulları ve Diğer İsimleri..

İçindekiler

FGF23 Geni: Fibroblast Büyüme Faktörü 23

Normal Fonksiyon

FGF23 geni, kemik hücrelerinde üretilen fibroblast büyüme faktörü 23’ün üretim emrini verir. Bu protein vücuttaki fosfat seviyesinin (fosfat dengesi) düzenlemesi için gereklidir. Öbür fonksiyonlarının yanı sıra fosfat, çocuklarda kemik oluşumu ve gelişiminin, yetişkinlerde ise kemik gücünün devamlılığını sağlar. Fosfat seviyesi böbreğin büyük bir kısmı tarafından kontrol edilir. Böbrekler normal şartlarda fazla fosfatı üre ile beraber boşaltırken ihtiyaç halinde bu minerali kandan tekrar geri emebilir. Fibroblast büyüme faktörü 23, böbreklere sinyal vererek fosfatın böbreklere emilimini durdurur.

Fibroblast büyüme faktörü 23’ün çalışabilmesi için, hücreden salgılanıp alıcı proteine bağlanması gerekir. Hücreden salgılanabilmesi için, şeker molekülleri ppGalNacT3 adlı bir protein ile fibroblast üretim faktörü 23’e bağlanır ve bu sürece glikosilasyon denir. Glikosilasyon, fibroblast üretim faktörü 23’ün hücreden dışarı çıkmasına izin verir ve proteinin bozulmasını engeller. Kemik hücresinin dışına çıktığında, bu proteinin böbrek hücrelerinin etrafında bulunan FGF adındaki alıcı proteine bağlanması gerekir. Fibroblast üretim faktörü 23’ün alıcısına bağlanması, fosfatın emilimini durduracak sinyalleri salgılar.

Çalışmalar, fibroblast üretim faktörü 23’ün işlevleri olduğunu gösteriyor. Diyet sırasında ne kadar fosfatın bağırsaklar tarafından emildiğini tespit etmede yardım etmekle birlikte D vitamininin dengesinde de rol oynuyor.

Fibroblast üretim faktörü normalde proteini inaktif duruma getirecek belirli bir yerden kesilir. Bu kesilme bölgesi proteini oluşturan aminoasitlerin dizilerinin 179 ve 180. bölgelerinde bulunur. Bu kesilme kandaki aktif miktarda olan fibroblast üretim faktörü 23’ün düzenlenmesine yardımcı olur.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Koşulları

Kalıtsal Hipofosfatemik Raşitizm

FGF23 geninde oluşan en az 3 mutasyonun otozomal baskın hipofosfatemik raşitizm olarak da bilinen kalıtsal hipofosfatemik raşitizmin nadir bir tipine neden olduğu bulunmuştur. Bu mutasyonlar fibroblast üretim faktörü 23’ün içindeki tekli protein bloklarını (amino asitleri) değiştirerek proteinin kesilmesini engeller. Bunun bir sonucu olarak, protein inaktive edilemez ve çok fazla sayıda uzun ve aktif proteinler kan dolaşımına katılır. Fibroblast üretim faktörü 23’ün fazla aktivitesi, böbrekler tarafından fosfat emilimini azaltır ve bu da kanda düşük seviyede fosfat oluşmasına (hipofosfatemi) yol açmakla birlikte otozomal baskın hipofasfetmik raşitizme sahip insanlarda kemik gelişimini problemlerine yol açabilir.

Hiperfosfatemik Ailesel Tümöral Kalsinoz

FGF23 geninde oluşan en az 7 mutasyonun kandaki fosfat seviyesinin artışı (hiperfosfatemi) ve vücut dokularındaki anormal fosfat ve kalsiyum birikmesi gibi durumlarla karakterize edilen hiperfosfatemik ailesel tümöral kalsinoza (HFTC) neden olduğu bulunmuştur. FGF23 geninde gerçekleşen mutasyonlar düşük fonksiyonlu proteinlerin üretilmesine neden olur. Bu fonksiyonel olmayan proteinler hücre içinde çabucak bozularak fibroblast üretim faktörü 23’ün ortamda azalmasına yol açar. Bu azalma, sinyalleri azaltarak böbreklere emilen fosfat miktarının artmasına (hiperfosfatemi) yol açar. Kalsinoz, fazla miktardaki fosfatın kalsiyum ile birleşip yumuşak dokularda birikmesiyle meydana gelir.

Böbrek Taşları

FGF23 Geninin Diğer İsimleri

  • ADHR
  • FGF-23
  • FGF23_HUMAN
  • HPDR2
  • HYPF
  • Phosphatonin
  • PHPTC
  • Tumor-derived hypophosphatemia-inducing factor

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/gene/fgf23/ 

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/3d-view/6S24

Editör:Meryem GÖKOĞLU

Ne düşünüyorsunuz?

4 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir