in

EntellektüelEntellektüel ÇalışkanÇalışkan HavalıHavalı Sevgi DoluSevgi Dolu

Ebu Nasr El-Farabi Kimdir?

Ebu Nasr El-Farabi Hayatı

İçindekiler

Tanım

Ebu Nasr Muhammed el-Farabi, Aristoteles ve Platon’un bilimsel ve felsefik öğretilerini İslam dünyasına aktaran ilk Müslüman entelektüellerden biriydi. Tıpkı İbn-i Sina gibi, kendinden sonraki İslam filozofları üzerinde hatırı sayılır etkisi oldu.

El-Farabi, Aristoteles ve Platon’un Yunanca çalışmalarını tercüme etmekle birlikte bunlara zaman zaman kendi çalışmalarından eklentiler yaptı.

Çalışmalarında ilerledikçe ‘ikinci öğretmen’ anlamına gelen Muallim-i Sani mahlasını kazandı.

Erken Yaşamı

El-Farabi ilk eğitimini Farab ve Buhara kentlerinde tamamladı. Sonrasında ileri düzey çalışmaları için, uzun süre yaşayacağı Bağdat’a taşındı. Bu süre zarfında çeşitli dillerde ilerlemenin yanı sıra çeşitli bilimsel ve teknolojik alanlarda  ustalık kazandı. Farabi bilim, felsefe, mantık, sosyoloji, tıp, matematik ve müzik alanlarına önemli katkılarda bulundu. En büyük katkılarıysa felsefe, mantık ve sosyoloji alanlarında oldu ve bunlar sayesinde bir Ansiklopedist olarak öne çıktı.

Bilim Dünyasına Katkıları ve Başarıları

Bir filozof olarak, felsefeyi teolojiden ayıran ilk kişi oldu. Orta Çağdan itibaren İslam ve Hristiyanlık dünyasında Farabi’nin görüşlerinden etkilenmeyen bir filozof bulmak oldukça zordur. Farabi, dünya ve evreni dengeli bir zeka çerçevesinde yaratan bir Yüce Varlık olduğuna inanıyordu. Aynı Yüce Varlık’ın insanın yegane parçası olduğunu iddia etti ve insanın bu parçasının gelişimini, onun en önemli yaşam amacı olarak belirledi. Diğer İslam filozoflarına kıyasla politik  teoriye çok daha fazla önem verdi.

Çalışmalarının ilerleyen dönemlerinde, bir hükümdar için gerekli olan nitelikleri Platonik tarzda ortaya koydu. Bir hükümdarın, kaliteli bir yerli karakterle yönetmeye meyilli olması ve böyle bir hükümdar için doğru tutumu sergilemesi gerektiğini öne sürdü. El-Farabi’nin politik felsefesinin merkezinde insanların memnuniyet kazanmak için işbirliği yaptığı mutluluk kavramı vardır. Yunan örneğini takiben, mutluluğun en yüksek rütbesi, ruhu ‘kozmik akılla olduğu gibi birleşmiş olan’ ideal hükümdara tahsis edilmiştir.

Farabi, ortaçağ entelektüelleri için muazzam bir heves kaynağı olarak hizmet etti ve zamanının bilgisine büyük katkılarda bulundu, kendisinden sonraki filozofların ve İslam dünyasının bu uğurdaki yolunu açtı.

Farabi’nin bilgi felsefesi, Neoplatonik ve Aristotelesçi bir felsefi boyuta sahiptir. Farabi için bilgi sınıflandırmasının en iyi kaynağı Kitab İhsau’l-Ulum (İlimlerin Sayımı)’dur. Bu çalışma Farabi’nin inançlarını düzgün şekilde gösteren, ezoterik ve egzotik bir çalışmadır. Farabi, tüm bunlar ile bilginin önemi üzerine birincil bir Aristotelesçi vurgu yapar. Böylece, el-Farabi’nin bilgi felsefesinin hem Neaoplatonik hem de Aristotelesçi bir yaklaşımla, ansiklopedik ve karmaşık olduğu söylenebilir.

Farabi tüm bunların dışında, Musiki Mecmuası adındaki, erken dönem Müslüman sosyolojisi ve müzik üzerine yazılan kitabın yazımında da yer aldı. Bu kitap, Batı’da Arap müziği üzerine bir kitap olarak tanıtılmasına rağmen, gerçekte, zamanının Fars müziği teorisinin bir çalışmasıdır. Farabi, nota bilgisine katkıda bulunmakla birlikte çeşitli müzik aletlerini icat etti. Öyle ki, enstrümanlarını çok iyi kullandığı ve bununla insanları güldürüp ağlatabildiği bilinirdi.  Farabi, müzik terapisiyle birlikte yürüttüğü Aklın Anlamları tezinde, müziğin ruha etkilerini tartıştı.

Sonraki Yaşamı

Farabi hayatı boyunca birbirinden farklı yerlerde bulundu ve pek çok farklı deneyim kazandı. Sonuç olarak, başta bilim dünyasına olmak üzere, tüm dünyaya, doğruluğunu koruyan pek çok katkıda bulundu ve bunlarla hatırlanmaya devam ediyor. Pek çok zorlukla karşı karşıya gelmesine  rağmen özveriyle çalıştı ve adını en ünlü bilim insanlarının arasına kazıdı.

Farabi M.S. 950’de, Şam’da, 80 yaşındayken hayata gözlerini yumdu.

Kaynak: https://www.famousscientists.org/abu-nasr-al-farabi/

Görsel Kaynak: https://gazetekarinca.com

Editör: Fatih Nejdet MEMİŞ 

Ne düşünüyorsunuz?

9 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir