in ,

ÇalışkanÇalışkan HavalıHavalı

Düzensiz Uyku Modelleri

Çalışmalar Düzensiz Uyku Modellerinin Kardiyovasküler Hastalık Riskini Yaşlı Yetişkinlerde İki Katına Çıkardığını Buldu

Giriş

Düzensiz uyku yani uyku süresindeki değişiklik ve zamanlama, yeni ve bağımsız kalp hastalığı risk faktörlerini temsil edebilir.

Düzensiz Uyku Modelleri
Şekil-I: Çalışmalar Düzensiz Uyku Modellerinin Kardiyovasküler Hastalık Riskini Yaşlı Yetişkinlerde İki Katına Çıkardığını Buldu

Ulusal Sağlık Enstitülerinin bir parçası olan Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI) tarafından düzenlenen yeni bir araştırmaya göre, düzensiz uyku modeline sahip yaşlı yetişkinlerin (yani, onların düzenli bir yatma zamanlarının ve uyanma programlarının olmadığı ya da her gece farklı miktarlarda uyudukları anlamına gelir.) kardiyovasküler hastalığını geliştirme oranlarının, daha düzenli uyku modeline sahip olanlara göre neredeyse iki kat daha fazla olduğu bulundu.

Araştırmacı kişilerin söylediklerine göre beş yıllık bir çalışma, düzensiz uyku modelinin, Kardiyovasküler Hastalığına (CVD) yeni ve bağımsız bir risk faktörü olabileceğini ve fiziksel aktivite, sağlıklı bir diyet ve diğer günlük faaliyetlerin yapılması gibi düzenli uyku modelinin de korunması, kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olabileceğini öne sürdü.

Olası bir çalışmadan elde edilenler, (uyku düzensizliğinin, CVD gelişimi ile bağlantılı olduğuna inanılan ilk düşünce) 2 Mart tarihinde Amerikan Kardiyoloji Koleji Dergisi’nde yayınlandı.

Boston’da bulunan Brigham ve Kadın Hastanesi’nde tıbbi ağ değişiklik bölümünde bir epidemiyolog olan lider çalışma yazarı Sc.Dr. Tianyi Huang, “Çalışmamızın kalp sağlığını iyileştirmede düzenli bir uyku modelinin potansiyel önemi hakkında farkındalık yaratacağını umuyoruz. Bu, uyku tıbbında yeni bir sınırdır.” dedi.

NHLBI Ulusal Uyku Bozuklukları Araştırma Merkezi Direktörü Ph. Dr. Micheal Twery, “Araştırma, kan şekeri ve inflamasyondaki değişiklikler de dahil olmak üzere düzensiz uyku programlarını, vücut fonksiyonlarında hastalığa neden olan anormalliklerin bir takımyıldızı ile ilişkilendirdi. Bu çalışma, türünün en büyük örneği arasındadır ve özellikle düzensiz uyku modellerini kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilendirdiği için oldukça önemlidir.” dedi.

Daha önce yapılmış olan çalışmalar, yetersiz miktarda alınan uykuyu, doktorların her gece yedi ila sekiz saat uyumanın önemini vurgulamasının nedenlerinden biri olan yüksek bir obezite, diyabet ve kalp hastalığı ile ilişkilendirmiştir. Araştırmacılar, uyku süresi ve zamanlama arasındaki günlük olarak yüksek değişkenliğin kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabileceğinden şüphelenseler de bu araştırmanın etkileri belirsiz kalmıştır.

Yeterli çalışmada araştırmacılar, çalışmanın başında CVD‘si bulunmayan 1992 erkek ve 45-48 yaşlarındaki kadınları incelediler. NHLBI tarafından rapor edilen Çok Etnikli Ateroskleroz Çalışması’nın (MESA) bir parçası olan üyeler, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki topluluklarla beraber yaşadılar. Üyelerin yaklaşık %38’i beyaz, %28’i Afro-Amerikan, %22’si Hispanik ve %12’si Çinli-Amerikan’dı. Uyku incelemesinden sonra yaklaşık beş yıl boyunca (2010-2016) incelemelere devam edildi.

Hafta sonları da dahil olmak üzere yedi gün boyunca uyku ve uyanma aktivitesini yakından inceleyebilmek ve uyku düzensizliğini ölçebilmek için üyelerin bileklerine aktigraf cihazları takıldı. Aktigraflar, akıllı saatlerle benzerlik göstermektedir ve özellikle bir kişinin aktif olup olmadığını veya uyanıklık ve uyku ile ilişkili olup olmadığını ölçmek için tasarlanmıştır. Ayrıca, çalışmanın başında gece bir evde polisomnografi (kapsamlı uyku testi) uygulandı ve anket tabanlı bir uyku değerlendirilmesi kayda alındı.

Beş yıl süren takip süresi boyunca, deneye katılan 111 katılımcı kalp krizi ve inme gibi çeşitli CVD olayları geliştirerek CVD ile ilişkili nedenlerden dolayı öldü. Araştırmacı kişiler, en düzensiz uyku süresine ya da uyku zamanlamasına sahip olan katılımcıların, düzensiz uyku modelleri takip periyodu boyunca en düzenli uyku düzenine sahip olan katılımcılara kıyasla, CVD olayı geliştirme risklerinin iki katından daha fazla olduğunu saptadılar. Araştırmacı kişiler, “Uyku ile ilgili ilişkiler, bilinen kardiyovasküler risk faktörleri, obstrüktif uyku apnesi ve ortalama uyku süresi gibi diğer uyku ile ilgili değişkenler ayarlandıktan sonra bile güçlü kalmıştır.” dediler.

Araştırmacı kişiler, düzensiz uyku ve CVD arasında bulunan ilişkinin ırksal/etnik azınlık nüfusu, özellikle Afrika kökenli Amerikalılar arasında beyaz kişilerden daha güçlü durduğunu söylediler. Saptanan bu bilgi, ırksal azınlıkların beyaz kişilerden daha fazla düzensiz uyku bozukluğu riski taşıdığını belirten son çalışmalarla birlikte tutarlı bir şekildedir. Geçmiş zamanda yapılmış olan çalışmalar, kadınların sağlıksız bir uykudan etkilenme olasılıklarının erkeklere göre daha fazla olduğunu düşündürse de, mevcut olan çalışmada kritik derecede herhangi bir cinsiyet farklılığı bulunamadı.

Araştırmacı kişiler, düzensiz uyku modelleri ve CVD arasında olan bağlantının, biyolojik mekanizmalar hakkında kesin olarak net bilgi vermediğini ancak vücudun sirkadiyen ritminde bulunan zararlı rahatsızlıklar da dahil olmak üzere (uyku-uyanıklık döngüsünü kontrol eden 24 saatlik iç gövde saati gibi) birçok faktörün bu durum için rol oynadığını düşünüyorlar. Aynı araştırmacı kişiler tarafından yapılan son çalışmalar ise, düzensiz uyku modellerinin obezite, diyabet ve yüksek kolesterol ile ilişkili olan zararlı metabolik değişiklikler ile ilişkilendirmiş ve benzer süreçlerin de KVH riskini etkileyebileceğini göstermiştir.

Araştırmacı kişiler, gelecek zamanlarda yapılacak olan çalışmalarda göz önünde olan bağlantıyı açıklama konusunda yardımcı olabilecek kan biyo-belirteçleri arayacaklarını söylediler. Bu bilgileri doğrulamak adına daha uzun takipli ve daha büyük çalışmalar gelecek için çok daha önemli olacaktır. Araştırmacı kişiler, uyku düzensizliğinin nedenlerini daha iyi anlayabilmek için, kişilerin düzensiz uykuları azaltmak için tasarlanmış olan özel mobil uygulamaları kullanma veya cihaz takma gibi uyku düzenlerini daha iyi hale getirebilmelerine yardımcı olan yeni keşiflere öncülük edebilirler ve tıbbi müdahale imkanların da olabileceğini belirtti.

Kaynak: https://www.nih.gov/news-events/news-releases/study-finds-irregular-sleep-patterns-double-risk-cardiovascular-disease-older-adults

Görsel Kaynak: https://www.mattressadvisor.com/sleep-and-grief/

Editör: Elif Berfin KORGAN

Ne düşünüyorsunuz?

12 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir