DNA Hasarını Düzelten Yeni Mekanizma

Açıklama

Hollanda’da, Utrrecht’de bulunan Hubrecht Enstitüsü’nde (KNAW) ve Birleşik Krallık’ta, Cambridge’de bulunan Moleküler Biyoloji MRRC laboratuvarında görevli araştırmacılar alkolün bozunması ile oluşan ürünlerin sebep olduğu DNA hasarını düzelten yeni bir mekanizma keşfettiler. Bu bilgi, alkol tüketimi ve kanser arasındaki bağın altını çiziyor. Puck Knipscheer ve Ketan J. Patel’in araştırma grupları bu çalışmada birlikte çalıştılar ve sonuçları bilimsel Nature dergisinde 4 Mart’ta yayınladılar.

DNA’mız, radyasyon ya da alkol gibi toksik maddeler sebepli hasarlardan oluşan bir barajın günlük hedefi. Alkol sindirildiğinde, asetaldehit oluşur. Asetaldehit, tehlikeli bir DNA hasarı olan zincirler arası çaprazlama (ICL) denilen ve DNA’nın iki zincirinin birbirine yapıştıran bir hasara sebep olur. Sonuç olarak, hücre bölünmesini ve protein üretimini zorlaştırır. Ve en sonunda, by ICL hasarının birikmesi hücre ölümüne ve kansere sebep olabilir.

DNA Hasarına Karşı Koruma

Neyse ki, vücudumuzdaki her hücre DNA’daki bu hasarı tamir edecek mekanizmalarına sahip. Asetaldehit sebepli ICL’e karşı ilk savunma ayağı herhangi bir hasara sebep vermeden önce asetaldehiti parçalayan ALDH2 enzimidir. Ancak, herkes bu enzimin sağladığı yararlardan faydalanmıyor, Asya popülasyonunun neredeyse yarısı, dünya çapında ise 2 bilyondan fazla insan bu enzimi üreten genlerinde bir mutasyona sahip. Asetaldehiti bozamadıkları için alkol ile alakalı kanser oluşumuna daha hassaslar. .

Yeni Bir Savunma Hattı

Puck Knipscheer’in (Hubrecht Enstitüsü) ve Ketan J. Patel’in (Moleküler Biyoloji MRC Laboratuvarı) araştırma gruplarından bilim insanları alkol sebepli ICL’in ikinci savunma hattını çalıştılar; DNA’yı hasardan arındıran mekanizma. Araştırmacılar bu mekanizmayı biyoloji araştırmalarında bolca kullanılan bir model hayvan olan pençeli kurbağaların (Xenopus Laevis) yumurtalarından elde edilen protein özleri ile çalıştılar. Asetaldehit sebepli ICL’i onarmak için bu özleri kullanarak ICL hasarını onaran iki mekanizmanın varlığını keşfettiler; önceden bilinin Fanconi Anemia (FA) yolu ve daha yeni, hızlı bir rota. Bu iki mekanizma birbirinden farklı; FA yolunda ICL’den kurtulmak için DNA kesiliyor, yeni bulunan mekanizmada ise enzimler direkt olarak iki zincir arasındaki bağı kesiyorlar.

Özel Hasar

Bu araştırma ile, bilim insanları DNA hasar onarımı sürecinde mekanik bir ön gösterim sağlıyorlar. Yazarlardan biri olan Puck Knipscheer; ‘Artık biliyoruz ki vücudun DNA’da ki ICL’i tamir edebileceği birkaç yol var.’ Diyor. Bu tarz bir araştırmanın alkol alakalı kanserlerin tedavisinin daha iyi anlaşılmasına yol açabileceğini düşünüyor. “Ama bunu yapabilmeden önce, ICL tamiri için bu mekanizmanın nasıl çalıştığını tam anlamıyla bilmeliyiz.”

Kaynak: https://phys.org/news/2020-03-scientists-mechanism-alcohol-induced-dna.html

Görsel Kaynak: https://www.novaivffertility.com/fertility-help/what-is-genetic-testing/

Editör: Meryem Melisa KAR