Déjà Vu

Giriş

Déjà vu, Fransızca daha önce anlamına gelen “déjà” ve görmek anlamına gelen “voir” kelimelerinden oluşur. Kelime, bazen yaşanan “daha önce görmüş olma” hissini tanımlamak için kullanılır. Déjà vu olayını yaşayan kişi, o anın öncesi veya sonrasını hatırlamaz, yalnızca o anda yaşananları hatırladığını düşünerek daha önce yaşamış gibi hisseder.

Tanı

Déjà vu kavramının bahsi, ilk olarak 1876 yılında Fransız fizikçi Emile Boirac tarafından geçilmiştir ve Edward Titchener’ın “Bir Psikoloji Kitabı” adlı eserinde 1928 yılında ilk kez tanımlanmıştır. Doktor Titchener’ın tanımına göre, beyin, tam bir algı üretmeden önce kısmi bir algı yaratır. Bu kısmi algı, daha önce yaşanmış bir olay hissi vermektedir. Déjà vu, bilim topluluğunda, bir hafıza hatası olarak düşünülmektedir. Yapılan araştırmalara göre déjà vu hissinin en yaygın olarak gençlerde görüldüğü belirtilmektedir. Hissin yaş ilerledikçe azaldığı iddia edilmektedir. Bir insanın déjà vu olayını en sık 15-25 yaşları arasında yaşadığı belirtilmektedir.

Sonuç

Elde edilen raporlar sonucu déjà vu ile bağlantılı olduğu düşünülen tek bir hastalık vardır, ki bu hastalık epilepsidir. Epilepsi hastaları, nöbet geçirmeden önce déjà vu yaşadıklarını bildirilmiş ve déjà vu yaşamanın, daha şiddetli ataklar geçirmelerine neden olduğunu bildirmişlerdir. Ayrıca déjà vu, sadece hastalık ile bağlantılı değil, stres, yorgunluk gibi nedenlerden dolayı da tetiklenebilir.

Laboratuvar ortamında déjà vu araştırması yapmak, deneysel olarak ele almak zor olduğundan hala ne olduğu kesin olarak cevaplanamamıştır. Bu yüzden, anketler gibi, gözlemsel olarak yapılan çalışmalar sonucu birçok neden ortaya sunulmuştur.

Kaynaklar:

Görsel Kaynak: https://www.shutterstock.com/tr/image-vector/beautiful-young-woman-scenes-her-life-1432579553

Editör:: Sibel Öncel