Cilt Alerji Testi Nedir?

Tanım

Alerji, bağışıklık sisteminin aşırı duyarlılığı sonucunda gelişen tepkidir. Normalde, bağışıklık sisteminiz virüsler ve parazit davranış gösteren bakteri türleri gibi organizmalarla savaşmaya çalışır. Alerjiniz olduğunda, bağışıklık sisteminiz toz veya polen gibi zararsız bir maddeyi dahi tehdit olarak görür.

Bağışıklık sisteminiz algılanan tehditle savaşmak için tepki verir ve bu durum alerjik reaksiyona neden olur. Alerjik reaksiyonun belirtileri genellikle hapşırma ve burun tıkanıklığı olarak bilinmekle birlikte, anafilaktik şok olarak bilinen yaşamı tehdit eden bir duruma kadar değişebilir.

Aşırı Reaksiyon Türleri

Aşırı duyarlılık olarak da bilinen dört ana aşırı reaksiyon türü vardır:

Tip I: Sistemik, Lokal (Anaflaksi, Allerji)

Tip 1 aşırı duyarlılık, günümüzde çok yaygın olan bazı alerjilere neden olur. Bunlar arasında hayvan tüyleri ve kılları, toz akarları, polenler, yiyecekler bulunur. Farklı bağışıklık sistemi aşırı reaksiyonlarına neden olan başka aşırı duyarlılık türleri de vardır. Bunlar hafif deri döküntüleri, ciddi otoimmün bozukluklar gibi rahatsızlıklardır.

Cilt alerji testi, genellikle Tip 1 aşırı duyarlılığın neden olduğu alerjileri kontrol eder. Bu test; tip 1 aşırı duyarlılık cilt testi, aşırı duyarlılık testi, alerji çizik testi, alerji yama testi, intradermal test olarak da adlandırılır.

Tip II: Antikor İlişkili

Tip II aşırı duyarlılıkta hücre veya doku yüzeyinde bulunan antijenlere karşı oluşan IgG ve IgM sınıfı antikorlar rol oynamaktadır. Bu nedenle hasar, antijenin bulunduğu hücre veya doku ile sınırlıdır.

Tip III: İmmün Kompleks İlişkili

Tip III aşırı duyarlılık, dolaşımda serbest olarak bulunan antijenlere karşı oluşan antikorun bu antijenlere bağlanması ile oluşur. Antikorların bağlandığı antijenler, otoantijen veya yabancı antijen olabilir. Bu tip aşırı duyarlılıkta, antikorlar çözülebilir antijenlere karşıdır ve akabinde dolaşımda ag-ab komplekslerine sebep olur.

Tip IV: Geç Tip/Hücre İlişkili

Tip IV aşırı duyarlılıkta T hücreleri rol oynamaktadır. Bunun yanı sıra, tip IV aşırı duyarlılık reaksiyonu serum ile değil T hücreleri ile nakledilebilmektedir.

Bu aşırı reaksiyonların haricinde Tip V Aşırı Duyarlılık son yıllarda konuşulmaya başlanan bir başka aşırı reaksiyondur. Uyarıcı aşırı duyarlılık olarak da bilinir. Endokrin bezlere karşı gelişen otoantikorların neden olduğu hastalıklar, bu şekilde sınıflandırılmaya başlanmıştır. Graves hastalığı, buna örnektir.

Alerji Belirtileri

Alerji semptomlarınız varsa sağlık uzmanınız alerji testi isteyebilir. Bunlar:

• Burun akıntısı veya tıkanıklığı
• Hapşırma
• Kaşıntılı ve sulu gözler
• Kurdeşen
• İshal
• Kusma
• Nefes darlığı
• Öksürme
• Hırıltı

Test Süreci

Test, hangi maddelerin (alerjenler) alerjik reaksiyonunuza neden olduğunu göstermeye yarar. Bu maddeler penisilin gibi ilaçları; polen, toz, küf gibi partikülleri içerebilir. Testler, genellikle gıda alerjilerini teşhis etmek için kullanılmaz. Bunun nedeni, gıda alerjilerinin anafilaktik şoka neden olma olasılığının daha yüksek olmasıdır.

Bu süreçte farklı cilt alerji testleri uygulanabilir:

Alerji Çizik Testi (Deri Delme Testi): Cildinizin farklı noktalarına küçük damlalar halinde belirli alerjenler yerleştirilir. Daha sonra, damla olan noktalardan cildiniz hafifçe çizilir. Herhangi bir alerjene alerjiniz varsa 15-20 dakika içinde cildinizde küçük kırmızı bir yumru oluşacaktır.

Deri İçi Test: Cilt yüzeyinin hemen altına az miktarda alerjen enjekte etmek için küçük, ince bir iğne kullanılır. Bu test bazen doktorunuz alerjiniz olduğunu düşündüğü halde alerji çizik testiniz negatifse kullanılır.

Alerji Yama Testi: Cildinize bir çeşit yapışkan bandaja benzeyen küçük yamalar yerleştirilir. Bu yamalar, az miktarda spesifik alerjen içerir. Yamalar 48-96 saat cildinizde kaldıktan sonra çıkarılır ve kızarıklık veya diğer reaksiyonlar olup olmadığı kontrol edilir.

Testten önce antihistaminikler ve antidepresanlar dahil olmak üzere bazı ilaçları almayı bırakmanız gerekebilir. Doktorunuz, testinizden önce hangi ilaçlardan ne kadar süreyle kaçınmanız gerektiğini size bildirecektir. Test bir çocuğa uygulanıyorsa testten önce cilde uyuşturma kremi uygulanabilir.

Cilt Alerji Testi Risk İçeriyor mu?

Risk çok az olmakla birlikte, en sık görülen yan etki, test bölgelerinde kırmızı ve kaşıntılı deridir. Çok nadir durumlarda, cilt alerji testi anafilaktik şoka neden olabilir.

Sonuç

Test bölgelerinin herhangi birinde kırmızı yumrular veya şişlik olması halinde bu,  testte belirlenen alerjenlere muhtemelen alerjiniz olduğu anlamına gelir. Genellikle reaksiyon ne kadar büyükse alerjik olma olasılığınız o kadar yüksektir. Alerji teşhisi konduğu takdirde, bir tedavi planı önerilir ve plan şunları içerir:

• Mümkün olduğunca alerjenden kaçınmak
• İlaçlar
• Evinizdeki tozu azaltmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri

Anafilaktik şok riski altındaysanız yanınızda her zaman acil epinefrin tedavisi taşımanız gerekebilir. Bu tedaviyi sağlayan, epinefrin içeren bir cihazdır. Anafilaktik şok belirtileri görülmesi halinde cilde enjekte edilmesi gerekir.

Cilt alerji testi yaptırmanızı engelleyen bir cilt rahatsızlığınız veya başka bir bozukluğunuz varsa doktorunuz bunun yerine alerji kan testi önerebilir.

Kaynaklar:

1. https://medlineplus.gov/lab-tests/allergy-skin-test/
2. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/91997/mod_resource/content/0/Hipersensitivite%20reaksiyonlar%C4%B1_Dr_G_Kaygusuz_2018.pdf

Görsel Kaynaklar:

1. https://www.saglik.org.tr/proclamation-image/8aNOmdRanL-v6gvt8nHTcCIP_x5xWoKG.jpg
2. https://www.newsmedical.net/image.axdpicture=2019%2F10%2F%40shutterstock_413679325.jpg

Editör: Meryem Melisa KAR