CDH23 Geni Nedir?

İçindekiler

CDH23 Geni: Cadherin İlişkili 23

Normal Fonksiyon

CDH23 geni, hücrelerin birbirine yapışmasına yardımcı olan bir protein türü olan kaderin 23’ün yapılması için talimatlar sunar. Bu proteinin farklı versiyonları, gözün arkasındaki ışığa duyarlı katman olan retinadaki kısa bir versiyonda ve iç kulaktaki daha uzun bir versiyon da dahil olmak üzere farklı hücre tiplerinde yapılır. Kaderin 23, hücre ekinde yer alan bir protein kompleksinin parçası olarak hücre zarındaki diğer proteinlerle etkileşime girer.

Araştırmalar, kaderin 23 protein kompleksinin kıl demetleri denilen iç kulaktaki yapıları şekillendirmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. Bu yapılar, ses dalgalarına tepki olarak bükülen saç benzeri çıkıntılar olan stereociliden yapılmıştır. Bu bükme hareketi, ses dalgalarını daha sonra beyne iletilen sinir uyarılarına dönüştürmek için kritik öneme sahiptir. Stereocilia ayrıca, vücudun merkez dengesini ve yönünü korumaya yardımcı olan iç kulağın bir parçası olan vestibüler sistemin elemanlarıdır. Sinyalleri vestibüler sistemden beyine iletmek için bu stereocililerin bükülmesi gerekir.

Retinada, kaderin 23 protein kompleksinin rolü daha az anlaşılmıştır. Araştırmalar, ışığı ve rengi algılayan özelleşmiş hücreler olan fotoreseptör hücrelerin fonksiyonunda kritik bir rol oynadığını öne sürmektedir.

Genetik Değişikliğe Bağlı Sağlık Koşulları

Non-sendromik İşitme Kaybı

CDH23 genindeki birkaç düzine mutasyon, nondromik işitme kaybına sahip kişilerde tanımlanmıştır, bu da diğer belirti ve semptomlarla ilişkili olmayan işitme kaybıdır.

Bu gendeki mutasyonlar, DFNB12 olarak belirtilen bir işitme kaybına neden olur. Bu tip işitme kaybı, bir çocuk konuşmayı öğrenmeden önce başlar ve çok şiddetlidir.

DFNB12’ye neden olan mutasyonların çoğu, kaderin 23’teki protein yapı taşlarını (amino asitleri) değiştirir. Bu mutasyonlar, bu proteinin fonksiyonunu azaltır fakat ortadan kaldırmaz. Değişmiş protein iç kulakta stereocilyanın gelişimini bozar ve bu da işitme kaybına neden olur.

Araştırmacılar, bir CDH23 mutasyonunun neden olduğu açıkça nonsendromik işitme kaybı olan bazı çocukların aslında Usher Sendromuna sahip olabileceğini iddia ediyorlar (aşağıda açıklanmaktadır). DFNB12’ye sahip olduğu düşünülen birkaç çocuk, daha sonraları Usher Sendromunun özelliği olan görme bozukluğu retinit pigmentosunu geliştirmiştir.

Usher Sendromu

CDH23 genindeki 60’tan fazla mutasyon, işitme kaybı, görme kaybı, denge ve koordinasyonla ilgili sorunların kombinasyonu ile tanımlanan Usher Sendromu Tip I’e neden olabilir. Özellikle, CDH23 gen mutasyonları, Usher Sendromu Tip ID (USH1D) olarak bilinen bir hastalığa neden olur

Bu mutasyonların çoğu, protein üretimini bozar, anormal derecede küçük, işlevsiz bir kaderin 23 versiyonuna yol açar ya da bu proteinin herhangi birinin üretimini önler. Seyrek olarak mutasyonlar kaderin 23’te tekli amino asitleri değiştirir. Usher Sendromuna neden olan CDH23 gen mutasyonlarının tümü, kaderin 23’ün işlevini ortadan kaldırıyor gibi görünmektedir. İç kulakta bu proteinin bulunmaması, stereocilinin normal gelişimini ve fonksiyonunu bozar, bu da işitme kaybına, denge ve koordinasyonda zorluklara yol açar. Retinadaki bu proteinin eksikliği, retinadaki ışık algılayıcı hücrelerin aşamalı olarak bozulduğu ve progresif görme kaybına neden olduğu durum olan retinitis pigmentoza neden olur.