in

Barth Sendromu

Barth Sendromu; Tanım, Sıklık, Nedenler, Kalıtım Modeli ve Bu Hastalığın Diğer İsimleri

İçindekiler

Tanım

Barth Sendromu, genişlemiş ve zayıflamış bir kalp (dilate kardiyomiyopati) (1*), hareket için kullanılan kaslardaki (2*) zayıflık (iskelet miyopati), az sayıda beyaz kan hücresi (3*)(nötropeni) ve kısa boy nedeniyle tekrarlayan enfeksiyonlarla karakterize edilen nadir görülen bir durumdur. Barth sendromu neredeyse tamamen erkek bireylerde görülmektedir.

Barth Sendromu-kalp
1* – Kalp kası anormallikleri
Barth Sendromu-kas
2* – İskelet kası anatomisi
Barth Sendromu- Beyaz kan hücresi türleri
3* – Beyaz kan hücresi türleri

Barth Sendromlu erkek bireylerde, dilate kardiyomyopati genellikle doğumda bulunur veya yaşamın ilk aylarında gelişir. Zamanla, kalp kası giderek zayıflar ve daha az kan pompalayabilir. Barth Sendromlu bireyler, kalp kasının bazı bölgelerinde kas lifleri yerine elastik liflere sahip olabilir ve bu da kardiyomiyopatiye katkıda bulunur. Bu duruma endokardiyal fibroelastoz denir; kasın kalınlaşmasına neden olur ve kan pompalama yeteneğini bozar. Barth sendromlu kişilerde kalp problemleri kalp yetmezliğine yol açabilir. Nadir vakalarda kardiyomyopati zaman içerisinde iyileşmektedir ve etkilenmiş bireyler kalp hastalığına ait semptomları göstermemektedir.

Barth Sendromu’nda, özellikle vücudun merkezine en yakın kasların (proksimal kaslar) iskelet miyopatisi genellikle doğumdan fark edilir ve düşük kas tonusuna (hipotoni) neden olur. Kas zayıflığı sıklıkla yürüme, sürünme gibi motor yeteneklerin gecikmesine sebebiyet vermektedir. Ek olarak, etkilenen kişiler yorucu fiziksel aktivite sırasında aşırı yorgunluk (yorgunluk) yaşama eğilimindedir.

Barth Sendromu olan çoğu erkek bireyde nötropeni mevcuttur. Beyaz kan hücrelerinin seviyeleri sürekli olarak düşük (kalıcı) olabilir, normalden düşük (aralıklı) olabilir veya normal ve düşük (döngüsel) düzenli ataklar arasında geçiş yapabilir. Nötropeni vücudun virüs ve bakteriler gibi yabancı işgalcilere karşı savaşmasını zorlaştırmaktadır, dolayısıyla etkilenen bireyler tekrarlayıcı enfeksiyonlara karşı daha fazla risk altındadırlar.

Barth Sendromlu yenidoğan genellikle normalden daha küçüktür ve büyümeleri yaşam boyunca yavaş olmaya devam eder. Bu duruma sahip bazı erkekler ergenlik döneminde bir büyüme hamlesi yaşarlar ve yetişkinler gibi ortalama boydadırlar, ancak Barth sendromlu birçok erkeğin yetişkinlikte kısa boylu olmaya devam eder.

Barth Sendromu olan erkek bireyler sıklıkla belirgin yanaklar gibi ayırıcı yüz hatlarına sahiptirler. Etkilenen bireyler genellikle normal zekaya sahiptir, ancak matematik veya bulmaca gibi görsel-uzamsal becerileri içeren görevleri yerine getirmekte zorlanırlar.

Barth Sendromu olan erkek bireyler idrarlarında ve kanlarında yüksek miktarda 3-metilglutakonik asit olarak adlandırılan maddeden bulundurmaktadır. Asit miktarı semptom ve bulguları etkileyecek miktarda görülmemektedir. Barth sendromu idarda 3-metilglutakonik asitin artmasıyla (3-metilglutakonik asidüri) tanılanabilen bir metabolik hastalık grubudur.

Barth Sendromu’nun çoğu özelliği doğumda veya bebeklik döneminde mevcut olsa da, etkilenen bireyler yaşamın ilerleyen zamanlarına kadar sağlık sorunları yaşayamayabilir. Barth Sendromu’nun semptomlarını gösteren ya da tanısı koyulmuş olan bireylerin yaşları çokça değişiklik göstermektedir. Etkilenen bireyler arasında belirti ve semptomların şiddeti de oldukça değişkendir.

Barth Sendromu bulunan erkek bireylerin ömür beklentisi azalmıştır. Etkilenen birçok çocuk bebeklik veya erken çocukluk döneminde kalp yetmezliği veya enfeksiyondan ölür, ancak yetişkinlikte yaşayanlar kırklı yaşlarının sonuna kadar hayatta kalabilirler.

Sıklık

Barth Sendromu’nun dünya çapında 300.000 ila 400.000 kişiden 1’ini etkilediği tahmin edilmektedir. Bilimsel literatürde 150 vakadan fazlası tanımlanmıştır.

Nedenler

Barth Sendromu’na TAZ genindeki mutasyonlar sebep olmaktadır. TAZ geni Tafazzin proteinin üretim emrini verir. Tafazzin hücrenin enerji üretim merkezi olan mitokondri (4*) adı verilen yapının içerisinde bulunmaktadır. Tafazzin, mitokondriyal iç zarda kritik rol oynayan kardiolipin adı verilen bir yağın (lipit) değiştirilmesinde rol oynar. Tafazzin tarafından değiştirildikten sonra, kardiolipin mitokondriyal şekli, enerji üretimini ve hücrelerdeki protein naklini sürdürmede anahtardır.

Barth Sendromu - Mitokondri
4* – Mitokondri

TAZ genindeki mutasyonlar Tafazzin proteinin az sayıda ya da fonksiyonsuz olarak üretimi ile sonuçlanmaktadır. Sonuç olarak, Tafazzin kardiyolipini değiştiremez. Fonksiyonel açıdan yetersiz kardiyolipin mitokondrinin normal şekillenmesini ve işlevlerini bozar. Kalp ve iskelet kasları gibi yüksek enerji gereksinimi olan dokular, mitokondrilerde enerji üretiminin azalması sebebiyle meydana gelen hücre ölümlerine daha duyarlıdır. Ek olarak, nötropeniye yol açan büyüme (çoğalma) ve olgunlaşma (farklılaşma) yeteneklerini etkileyebilecek etkilenmiş beyaz kan hücrelerinde anormal şekilli mitokondri bulunur. Fonksiyonsuz mitokondri muhtemelen Barth Sendromu’nun diğer belirtilerine ve bulgularına sebep olmaktadır.

Kalıtım Modeli

Bu hastalık X’e bağlı resesif bir modelde (5*) kalıtsaldır. Bu durumla ilişkili gen, iki cinsiyet kromozomundan (6*) biri olan X kromozomu üzerinde bulunur. Sadece bir X kromozomu olan erkeklerde, her hücrede genin değiştirilmiş bir kopyası duruma neden olmak için yeterlidir. Kadın bireylerde (iki adet X kromozomları mevcuttur) hastalığın meydana gelebilmesi için genin her iki kopyasında da mutasyon olmalıdır. Kadınlarda iki adet değişmiş genin kopyasının mevcudiyeti olası olmadığından erkeklerde görülme sıklığı çok daha fazladır. X’e bağlı kalıtımın karakteristik bir özelliği olarak babalar X’e bağlı özellikleri erkek çocuklarına aktaramazlar.

Barth Sendromu - X'e bağlı resesif kalıtım modeli
5* – X’e bağlı resesif kalıtım
Barth Sendromu -Cinsiyet kromozomları (X ve Y)
6* – Cinsiyet kromozomları (X ve Y)

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • 3-Metilglukatonik Asidüri Tip 2
  • 3 Metilglukatonik Asidüri, Tip II
  • BTHS
  • Anormal Mitokondri ve Nötropeni ile Birlikte Kardiyoskeletal Miyopati
  • DNAJC19 Defekti
  • MGA Tip 2
  • MGA Tip II
  • TAZ Defekti

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/barth-syndrome#

Görsel Kaynak: https://www.wbaltv.com/article/barth-syndrome-affects-hundreds-worldwide/6897499

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

3 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir