Aurikülo-Kondiler Sendromu

İçindekiler

Tanım

Aurikülo-Kondiler sendromu, yüz gelişimini, özellikle kulakların ve alt çenenin (alt çene kemiği) gelişimini etkilemekte olan bir rahatsızlıktır.

Aurikülo-Kondiler sendromu rahatsızlığına sahip olan çoğu kişi, kusurlu bir şekilde biçimlenmiş dış kulaklara sahiptir. (burada “aurikülo” kulakları ifade etmektedir.) Bu rahatsızlığın diğer bir özelliği de kulağın üst kısmını kulak memesinden ayıran bir durumun neden olduğu, kulakların kendine özgü bir soru işareti şekline sahip olmasıdır. Bu durum “soru kulağı” olarak adlandırılan bir kulak anormalliğidir. Aurikülo-Kondiler sendromunda oluşabilecek diğer kulak anormallikleri arasında kase kulaklar, normalden daha az ve oluklu kulaklar (bu durum “basit” olarak da tanımlanır), dar kulak kanalları, kulakların önünde veya arkasında bulunan küçük cilt etiketleri ve geriye doğru döndürülmüş kulaklar da bulunmaktadır. Bu rahatsızlıktan etkilenen bazı bireyler, işitme kaybına da sahip olabilmektedir.

Alt çene kemiğinde bulunan anormallikler, Aurikülo-Kondiler sendromunun başka bir karakteristik özelliğidir. Alt çene kemiğinde bulunan bu anormallikler, genellikle alışılmadık derecede küçük bir çene (mikroginati) ve alt çeneyi kafatasına bağlayan temporomandibular eklemin (TME – TMJ) işlev bozukluğunu içermektedir. TME ile ilgili oluşan problemler, üst ve alt çenelerin birbirlerine uyumlarını etkileyerek ağzın açılmasını ve kapanmasını zorlaştırabilir. Oluşan bu durumun adına “kondiler” ismi verilir; TME’nin bir parçasını oluşturan alt çene kemiğinin üst kısmı olan “mandibula kondil” bölgesini ifade eder.

Aurikülo-Kondiler sendromunun diğer özellikleri arasında belirgin yanaklar, alışılmadık derecede küçük bir ağız (mikrostomi), yüzün sağ ve sol tarafları arasındaki yüz yapılarının boyut ve şekil farklılıkları (yüz asimetrisi) ve ağzın çatısında bir açıklık (yarık damak) bulunabilir. Bu özellikler, aynı aile içerisinde rahatsızlıktan etkilenen kişiler arasında bile değişebilir.

Sıklık

Aurikülo-Kondiler sendromu, nadir görülen bir rahatsızlıktır. Tıp literatüründe bu rahatsızlıktan etkilenen iki düzineden fazla birey tanımlanmıştır.

Nedenler

Aurikülo-Kondiler sendromu GNAI3 veya PLCB4 genlerindeki oluşan mutasyonlardan dolayı kaynaklanmaktadır. Rahatsızlığa sebep olan bu genler, hücrelerin içindeki kimyasal sinyalleşmeyle ilgili proteinlerin üretimini sağlar. Bu proteinler, hücrenin büyümesini, bölünmesini veya özel işlevler almasını sağlayıcı talimatları içeren bilgilerin, hücre dışından hücrenin içine iletilmesine yardımcı olmaktadırlar.

Yapılan çalışmalar sonucu, GNAI3 ve PLCB4 genlerinden üretilen proteinler, embriyoda çene kemikleri, yüz kasları, ortak kulak kemikleri, kulak kanalları, dış kulaklar ve ilgili dokularda oluşan yapılar olan birinci ve ikinci faringeal yayların gelişimine katkıda bulunmaktadır. Bu genlerde oluşan mutasyonlar, alt çenenin oluşumunu değiştirmektedir. Normal bir gelişim yerine, alt çene daha çok küçük üst çene (maksilla) gibi şekillenmektedir. Bu anormal şekil, mikrognatiye ve TME fonksiyonunda sorunlara yol açmaktadır. Araştırmacılar, bu genlerdeki mutasyonların, Aurikülo-Kondiler sendromu ile ilişkili diğer gelişimsel anormalliklere nasıl yol açtığını belirlemek için çalışmalara devam etmektedir.

Aurikülo-Kondiler sendromunun karakteristik özelliklerine sahip olan bazı kişilerde, GNAI3 veya PLCB4 geninde bir mutasyon bulunamamıştır. Bu tür duruma sahip olan bireylerde rahatsızlığın nedeni bilinmemektedir.

Kalıtım Modeli

Bu rahatsızlık otozomal baskın modelde kalıtsaldır, yani her hücrede değiştirilmiş genin bir kopyası rahatsızlığa neden olmak için yeterlidir. Bazı vakalarda, etkilenen bir kişi, etkilenen bir ebeveynin mutasyonunu devralır. Diğer vakalar, gendeki yeni mutasyonlardan kaynaklanmaktadır ve ailelerinde hastalık geçmişi olmayan kişilerde ortaya çıkmaktadır.

GNAI3 veya PLCB4 geninin değiştirilmiş bir kopyasına sahip olan bazı kişiler, Aurikülo-Kondiler sendromu ile ilgili hiçbir özelliğe sahip değildir. Bu durum azalmış/düşük penetrans olarakta bilinir. Mutasyona uğramış bir gene sahip olan bazı kişilerde bu durum gelişirken, mutasyonlu gene sahip diğer kişilerin bu durumu neden geliştirmediği belirgin değildir.