Antisens Teknolojisi

Giriş

Antisens Teknolojisi, insan, bitki ve hayvanlardaki hastalıkların daha spesifik tedavisi olduğu, gen ifadesinin engellendiği bir tekniktir. Sense’nin tamamlayacısı olan iplik antisens olarak adlandırılır.(Sense; m-RNA veya DNA molekülünün 5’- 3’ ipliğidir). Proteinlerin, hastalıkların oluşumunda önemli bir yeri vardır ve bu yüzden de bazı proteinlerin üretilmesi engellenmelidir.

Bu teknolojide, kimyasal olarak modifiye edilmiş oligonükleotit olarak bilinen nükleotitlerin, kısa tek sarmallı parçaları (oligos) hücrelere yerleştirilir. Oligolar hücrelere yerleştirildikten sonra hedef mRNA’ya bağlanır ve proteine çevrilmesi engellenir.

ANTİSENS TEKNOLOJİSİ — Şekil-I: Antisens Teknolojisi

Günümüzde geliştirilen Antisens ipliğinin Hipotezleri;

RNA splicingin(splicing: transkripsiyonla üretilen mRNA molekülünün intron bölgelerinin kırpılıp,ekson bölgelerinin yaklaştırılması işlemidir.) bloke edilmesi,
RNA molekülünün azalmasının hızlandırması,
mRNA’nın sitoplazmaya taşınmasının engellenmesi,
Translasyonun engellenmesi,
HnRNA intronlarının kesilmesi.

Antisens teknolojisinde amaçlanan, oluşan proteinin etkinliğinin önlenmesi değil, proteinin oluşum öncesinde transkripsiyon veya translasyon aşamasının etkinliğini durdurmaktır.

Antisens Teknolojisinin avantajları:

Uygun biçimde hazırlanan Antisens Oligonükleotid, istenilen dokuya veya etkene hedeflenebilir.
Hidrojen bağları oligonükleotid bağlanması için yeterlidir, farklı bağ kuvvetlerine proteinlerde etkileşim için ihtiyaç vardır.
Moleküllerin hedefi tek boyutludur. Proteinle etkileşimlerde proteinin üç boyutlu yapısı incelenmelidir.
Uygun oligonükleotidlerin sentezlenmesi kısa sürer, alakalı olan gene ait DNA diziliminin veya mRNA dizilimin bilinmesi yeterlidir.

Günümüzde bir protein aminoasit zinciri bilindiğinde ilişkili mRNA’yı hedef alacak antisense oligonükleotid tasarlanabilir. Tedavisi olmayan hastalıklara da çözüm yolu olabilir.