Antibiyogram Testleri Nedir?

Tanım

Antibiyotikler, mikroorganizmalar üzerinde genellikle hücre duvarı, sitoplazmik membran, protein ve nükleik asit sentezlerine engel olarak veya bozarak etki gösterir. Laboratuvarda, besiyerlerinde üretilen enfeksiyon etkeninin, invitro şartlarda antibiyotiklerle karşılaştırılması ve enfeksiyonun tedavisi için en etkili ilacın seçilmesi amacıyla yapılan teste, antibiyogram denir. Antibiyogram, genellikle katı besiyerinde difüzyon ve tüp içinde sıvı besiyerinde dilüsyon yöntemleriyle yapılır. E Testi ve otomatik ve hızlı direnç saptama yöntemleriylede antibiyogram testi yapılır.

Dilüsyon yöntemi iki şekilde gerçekleşir;

Makrodilüsyon
Mikrodilüsyon

Makrodilüsyon Yöntemi

Bu yöntem daha çok araştırma amaçlı kullanılır. Bu yöntemle daha çok antibiyotiklerin MIC ve/veya MLK değerleri belirlenmeye çalışılır. MIC değeri; denenen test mikroorganizma süspansiyonunda test koşullarında üremeyi önleyen en düşük antimikrobiyal madde konsantrasyonudur.

Test için steril 13 x 100 mm boyutlarında tüpler kullanılmalıdır.
Tüpler gevşek vidalı kapaklar, plastik ya da metal kapaklar ya da pamuk tıpa ile kapatılabilir.
Test edilecek bakteri süspansiyonu tüplere eşit olarak dağıtılır.
Test edilen her bakteri için antibiyotiksiz sıvı besiyeri içeren bir kontrol tüpü kullanılmalıdır.
Antibiyotiğin son iki kat (veya başka) sulandırımları hacim olarak sıvı besiyerinde hazırlanır.
Dilüsyonlar iki katlı olacak şekilde hazırlanabilir. Bu durumda, en yoğun antibiyotik birinci tüpte; en az antibiyotik son tüptedir.
Karışım, en az 24 saat etüvde bekletilir sonra bakteri miktarına bağlı olarak test edilen antibiyotiğin MIC değeri belirlenir.
18-24 saatlik test mikroorganizması kültüründen her tüpe aynı miktarlarda olacak şekilde aseptik koşullarda ekleme yapılır ve daha sonra tüpler karıştırıcıda karıştırılır.
Ekim yapılan veya karıştırılan tüpler microorganizmaya uygun bir sürede inkübe edilir ve üreme olup olmadığı kontrol edilir.
Spektrofotometreden yararlanılarak türbidometrik ölçüm yapılır ve üreme olup olmadığına bakılır.
Türbidite gelişimi olmayan en düşük antimikrobiyal madde miktarı MIC değeri olarak kabul edilir.

Mikrodilüsyon Yöntemi

Bu yönteme “mikrodilüsyon” adının verilmesinin nedeni, besiyerlerinin küçük hacimlerde bölmeleri olan steril plastik mikrodilüsyon plaklarına dağıtılmasıdır. Mikrodilüsyon testi, kolay uygulanabilir bir testtir bundan dolayı sık sık kullanılır.

Antimikrobiyal maddenin seri sulandırmaları hazırlanır.
Sulandırma, en az 100 μl sıvı olacak şekilde yapılmalıdır.
NCCLS önerileri doğrultusunda 24 saatlik bakteri kültüründeki kolonilerden 0.5 McFarland bulanıklığı elde edilecek şekilde bakteri süspansiyonu hazırlanıp son inokülüm konsantrasyonu 5×105 cfu/ml (colony forming unit) olacak şekilde, 1/100 oranında sulandırılır.
Steril plaklara % 2 oranında NaCl içeren katyon ekli 50 μl Mueller-Hinton sıvı besiyeri konur.
İlk kuyucuğa 64 μg/ml antibiyotik içeren çözeltiden 50 μl konulur. Sonra antibiyotiklerin konsantrasyonları 32-0.008 μg/ml olacak şekilde seri seyreltme yapılır.
Daha sonra antibiyotik içeren kuyucuklara, 50 μl bakteri süspansiyonu eklenir ve 35°C’de 24 saat inkübe edilir. En düşük antibiyotik konsantrasyonları MİK olarak saptanır.

Kaynaklar:

Editör: Meryem Melisa KAR