AMACR Geni Nedir?

İçindekiler

AMACR Geni: Alfa-Metilasil-CoA Rasemaz

Normal Fonksiyonu

AMACR geni, alfa-metilasil-CoA rasemaz (AMACR) olarak adlandırılan bir enzimin üretimi için emir verir. Bu enzim, hücrelerin enerji üretim merkezlerinde (mitokondiler) ve peroksizom olarak adlandırılan hücre yapılarında bulunur. Peroksizomlar, yağ asitleri ve bazı toksik bileşenleri de içeren birçok farklı maddeyi parçalayan çeşitli enzimler içerir. Peroksizomlar aynı zamanda, sindirim ve sinir sisteminde kullanılan yağların (lipitler) sentezi için de önemlidir.

Peroksizomlarda bulunan AMACR enzimi, et ürünleri ve günlük yiyeceklerden kazanılan ve pristanik asit olarak adlandırılan bir yağ asidinin parçalanmasında rol oynar. Mitokondrilerde bulunan AMACR enziminin ise, pristanik asitin parçalanmasından ortaya çıkan moleküllerin yıkımına yardım ettiği düşünülür.

Genetik Değişiklikler ile İlişkili Sağlık Koşulları

Alfa-metilasil-CoA rasemaz eksikliği

Alfa-metilasil-CoA rasemaz (AMACR) eksikliği, AMACR genindeki bir mutasyondan kaynaklanır. Bu rahatsızlık, erişkinlik döneminde başlayan, fikir fonksiyonlarda yavaş yavaş kayıp (bilişsel azalma), hastalık nöbetleri ve sinir zedelenmesine bağlı olarak uzuvlarda zayıflık ve duyu kaybı (duyu motor nöropati) gibi çeşitli nörolojik problemlere sebep olur. AMACR eksikliği olan çok sayıda birey, serin olarak adlandırılan protein yapı taşının (aminoasit) enzim dizisi içerisindeki pozisyon 52’deki (Ser52Pro ya da S52P olarak belirtilir) prolin olarak adlandırılan aminoasit ile yer değiştirmesi sonucu oluşan AMACR gen mutasyonuna sahiptir. Bu mutasyon, fonksiyonel bir enzimin eksikliği ile sonuçlanır. Enzim eksikliği, kanda pristanik asidin kümeleşmesine sebep olur. Bununla birlikte bu kümeleşmenin, AMACR eksikliğinin spesifik işaretleri ve semptomları ile nasıl ilişkilendirildiği belirsizdir.

Diğer Hastalıklar

Fonksiyonel AMACR enzim eksikliği ile sonuçlanan AMACR genindeki mutasyonlar, doğuştan gelen ve yaşamı tehdit eden safra asidi sentezi bozukluğu tip 4 olarak adlandırılan ve bebeklerde tanımlanan bir hastalığa sebep olur. Bu hastalığa sahip bebekler safra olarak isimlendirilen sindirim sıvısının üretim ve atılım yeteneğinin azalması sonucu oluşan kolestazis hastalığına sahiptir. Kolestazis yaşamın ilk birkaç ayında, büyümüş bir karaciğere (hepatomegali) ve geri dönüşümsüz bir karaciğer hastalığına (siroz) neden olur.

Bazı araştırmacılar, doğuştan safra asidi sentez eksikliği tip 4’ün ve AMACR eksikliğinin aynı hastalığın varyasyonları olduğunu düşünürler. Konjenital safra asidi sentezi bozukluğu tip 4′ ü olan çoğu bebek, yetişkinlik dönemine kadar hayatta kalmadığından, AMACR eksikliği olan yetişkinlerde nörolojik semptomların gelişip gelişmeyecekleri açık değildir.