ALAD Geni Nedir?

İçindekiler

ALAD Geni: Aminolevulinat Dehidrataz

Normal Fonksiyonu

ALAD geni delta-aminolevulinat dehidrataz olarak bilinen bir enzimin yapılması için talimatlar sağlar. Bu enzim heme denilen proteinin üretimiyle ilişkilidir. Heme, en çok kan, kemik iliği ve karaciğerde bulunmasına rağmen, vücudun tüm organları için hayati öneme sahiptir. Heme, hemoglobin (kandaki oksijeni taşıyan protein) dahil, hemoproteinler olarak adlandırılan çeşitli demir içeren proteinlerin temel bir bileşenidir. Heme üretimi 8 farklı enzim gerektiren çok aşamalı bir süreçtir. Delta-aminolevulinat dehidrataz , bu süreçteki ikinci aşamadan sorumludur ve bu iki moleküllü delta-aminolevulinik asidi (birinci aşamanın ürünü) bir araya getirerek porfobilinojen olarak adlandırılan bir bileşik oluşturur. Sonraki aşamalarda, dört porfobilinojen molekül birleştirilir ve sonrasında heme üretmek üzere modifiye edilir.

Genetik Değişiklerle İlgili Sağlık Sorunları

Porfiri

ALAD genindeki en az 10 mutasyon, ALAD eksikliği porfiri adı verilen nadir bir porfiri formuna neden olabilir. Bu mutasyonların çoğu, delta-aminolevulinat dehidratazda ki tek protein yapı taşlarını (amino asitler) değiştirir. Bu değişiklikler enzim aktivitesini azaltır ve delta-aminolevulinik asidin vücutta toksik seviyelere çıkmasına izin verir. Bu bileşim, normal heme üretimi sürecinde oluşur ama delta-aminolevulinat dehidratazın azaltılmış aktivitesi, toksik seviyelerde birikmesine izin verir. Bu bileşiğin çok yüksek seviyeleri, karın ağrısı, kusma ve diğer ALAD eksikliği porfiri belirti ve işaretlerine sebep olabilir.

Diğer Bozukluklar

ALAD genindeki yaygın bir varyasyon (polimorfizm), çevresel kurşuna maruz kalan kişilerde kurşun zehirlenmesinin ortaya çıkma riskini etkileyebilir. Kurşun, solunduğunda ya da yutulduğunda zehirli olan ağır bir metaldir. Kurşun zehirlenmesi ; sinir sistemi, kan, böbrekler ve üreme sisteminde önemli sağlık problemlerine neden olabilir. En kapsamlı çalışan ALAD varyasyonu, aminoasit sistein ile 177 pozisyonundaki delta-aminolevulinat dehidrataz (Gly177Cys veya G177C olarak yazılır) aminoasit glisin ile yer değiştirir. Bu varyasyon,kişinin kanındaki ve kemiklerindeki kurşun potansiyelini etkileyebilir. Buna rağmen bazı çalışmalar bu varyasyonun kurşun zehirlenmesi riskini arttırdığını söylerken, bazı çalışmalar böyle bir ilişkiyi bulamamıştır.